Znikające 5 litrów - zagadka logiczna

[ancie]

Na początku 14,5 Blg i 20,5 litra (to w tej drugiej warce), ale jak pisałam na początku, warzyłam z ekstraktów. Na końcu 3,7 Blg i 15 litrów (licząc całość). Gdyby nie ubytek płynu, balling końcowy byłby dużo niższy, prawda?
Czym dłużej się nad tym głowię, tym bardziej jestem przekonana, że płyn wyparował. Fermentor jest dość szeroki - powierzchnia parowania duża. Mimo pokrywy gdzieś się to musiało ulotnić, i to w trakcie burzliwej (górna), bo potem miałam inny kubeł (ups - fermentor), szczelnie pozamykany. Gdyby nie święta i potrzebna powierzchnia kuchennego blatu, zrobiłabym eksperyment z czystą wodą.

[crizz]

No dobrze, ale skoro jakoś tych 5 litrów ubywa, to co? uzupełniać wodą (kiedy?) czy dać sobie spokój?

Czym dłużej się nad tym głowię, tym bardziej jestem przekonana, że płyn wyparował.

Kilkanaście postów napisanych przez fachowców z doświadczeniem nie zdołało Cię przekonać, że się mylisz. No to dolej tej wody. Tak z 10 litrów, na wszelki wypadek, bo pewnie znowu wyparuje.

[Wielki_B]

Ancie, zastanów się, kiedy mierzyłaś objętość (litry). Z Twoich relacji wynika mi, że pewnie uznałaś objętość w garnku do warzenia za tą, która później znalazła się w fermentorze.
W mojej praktyce mogę stwierdzić (w przybliżeniu), że po włożeniu do gara chłodnicy zanurzeniowej (kiedy brzeczka ma ok. 100 st. C) i schłodzeniu brzeczki, różnica poziomów cieczy wynosi nawet 3-4 litry pomiędzy gorącą a chłodną brzeczką.

O wpływie parowania na Twoim miejscu zapomniałbym.

[solik]

Wybacz ze uznałem Cie koleżanko za kolege

[Titus_Fox]

w moim przypadku półtorej godziny gotowania 20l brzeczki doprowadziło do wyparowania jednego litra wody. Końcowa objętość mierzona po schłodzeniu, początkowa w stanie surowym. Wszystko też zależy jak kto zlewa piwko na cichą/do flaszek.

[Krzysztof]

Wydaje mi się że błędów jest kilka:
1) zanik rozszerzalnosci termicznej wynosi około 4% - dla temp 20 C może 3,5%
2) pomiar brzeczki gorącej
3) ilość piwa w butelkach
itd.

Chyba że piwo wykipiało podczs fermentacji?

[huanghua]

Chyba nie ma takiej możliwości, żeby błąd pomiaru wynoszący 25% był wynikiem rozszerzalności cieplnej brzeczki. Jeśli tak by było, to napewno "starzy wyjadacze" zakomunikowaliby to na poczatku...

[Krzysiu]

... Czym dłużej się nad tym głowię, tym bardziej jestem przekonana, że płyn wyparował...

No i mylisz się. Parowanie w niewielkim stopniu wpływa na zmniejszenie ilości piwa w stosunku do brzeczki nastawnej. Główne straty to:
1. Powszechny błąd pomiaru powstaje już w momencie gotowania brzeczki - zazwyczaj wydaje się, że jest jej więcej, niż jest naprawdę. W moim przypadku z 45 litrów wody zaciernej i 6 kg słodu otrzymuję 36 - 37 litrów brzeczki przedniej i 30 litrów brzeczki nastawnej, czyli przy gotowaniu odparowuję około 17% płynu.
2. Drugie źródła zaników to oczyszczanie brzeczki z osadów gorących przez dekantację (około 1 litr brzeczki z osadami) i piwa młodego z osadów drożdżowych (1 - 2 litry piwa z drożdżami, zależnie od rasy drożdży i stopnia "zsiadnięcia").
3. Kolejne źródło ubytków to przecież dwutlenek węgla - wcześniej tworzył substancję w roztworze, a potem znikł - a przecież jest tego niemało, z 5 kilo cukru powstaje około kilograma dwutlenku węgla.
4. Parowanie cieczy jest stosunkowo nieznaczne ze względu na niską temperaturę i przy powyższych przyczynach pomijalne, aczkolwiek rzeczywiście zachodzi - przecież uciekający dwutlenek węgla zabiera ze sobą część pary wodnej.

Pomijając punkt pierwszy, czyli błąd pomiaru objętości (a mierzy się przecież "na oko"), głównym źródłem strat jest usuwanie osadó gorących z brzeczk i drożdżowych z młodego piwa.

[ancie]

Kilkanaście postów napisanych przez fachowców z doświadczeniem nie zdołało Cię przekonać, że się mylisz. No to dolej tej wody. Tak z 10 litrów, na wszelki wypadek, bo pewnie znowu wyparuje.

Bardzo dziękuję za wszystkie posty, i te rzeczowe, i te żartobliwe. Naprawdę (bez ) bardzo cenię wiedzę, doświadczenie i życzliwość obecnych tu fachowców, bo są nieocenione przy stawianiu pierwszych kroków w samodzielnym warzeniu. Absolutnie nie miałam zamiaru lekceważyć niczyich opinii, więc szczerze przepraszam, jeśli ktoś tak to odebrał. Bez urazy

[Wielki_B]

Być może przesadziłem z tymi 3-4 litrami, choć w moim 30-litrowym garnku czasem tak mi się wydaje (ale poniżej 2 litrów nie zejdę, bo w końcu wiem co robię w mojej warzelni ). Ale dołożyć należy jeszcze inny fakt: świeżo napowietrzona brzeczka ma też zwiększoną objętość.
Jak by nie było, 25 % odparowania w ciągu tygodnia w temp. pokojowej... ? - Tę technologię powinien zakupić np. WES . W sumie to ja też bym chciał, po 3 tygodniach trzymania brzeczki w chałupie, uzyskać ekstrakt "puszkowy"...

PS. Krzysiu podał dane "pijalności" śruty trochę "na oko", aczkolwiek prawie trafnie. Moje doświadczenia mówią, że 1 kg śruty zatrzymuje w sobie 1 l wody.

Ancie, nie przepraszaj, bo ten temat z pewnością nie pomógł tylko Tobie

[Krzysiu]

Gwoli podsumowania - jeśli chcesz otrzymać 20 litrów piwa w butelkach, powinnaś nastawić 22 litry brzeczki.

... Krzysiu podał dane "pijalności" śruty trochę "na oko", aczkolwiek prawie trafnie...

To dlatego, że nie wyciskam młóta do suchości. Wysładzam tyle, żeby zapełnić jeden gar duży i dwa małe, reszta wody zostaje w wysłodzinach.