Fermentory

**CarlBerg** · 2004-01-06, 02:11

Fermentory to zamknięte zbiorniki, w których prowadzona jest fermentacja główna brzeczki.W browarnictwie amatorskim zastosować do tego celu można praktycznie każdy pojemnik, który ma spożywcze przeznaczenie, a najczęściej jest to szklana butla (balon), garnek emaliowany lub stalowy albo plastikowe wiadro.

Jeżeli to możliwe, zmieniłbym jedynie kolejność wymienionych w tekście "pojemników" ... Na pierwszym miejscu widnieje szklany balon, co sugeruje jego najlepszą przydatność ... Nie życzę jednak nikomu czyszczenia szklanego balona z osadów chmielowo-drożdżowych, powstałych podczas fermentacji burzliwej - osiadających na wysokości lustra brzeczki w postaci trudno zmywalnych zawiesin ... Czyszczenie szklanej butli jest w takim przypadku po prostu mordęgą ... Sądzę, że lwia część osób stosuje ogólnie dostępne plastikowe "wiadra", lekkie, poręczne, łatwe w utrzymaniu czystości, odporne na wysoką temperaturę - i to one jako powszechnie stosowane powinny być w artykule polecane ... Szklane balony są dobre do przeprowadzania fermentacji cichej, o czym jest mowa w art.7 "Zbiorniki leżakowe".

Pozdrawiam

**Krzysiu** · 2004-01-06, 07:42

Ja używam fermentorów z Biowinu. Są to plastikowe wiadra, o poj. 20 i 10 l. (są też 5 i 15 -litrowe, ale ich nie posiadam).Nie ma żadnych problemów ze szczelnością. Są lekkie, łatwe do umycia, bezpieczne i przezroczyste, nie tak jak szkło, ale widać, co się dzieje w środku. Można je ustawiać piętrowo, jedno na drugim.

Mankamenty:
1. Brak kranika spustowego w dolnej części, więc do przelewania piwa używam rurki,
2.Największe wiadro ma 20 litrów pojemności do krawędzi, więc można do niego zapakować najwyżej 18 litrów brzeczki. Wiadro dziesięciolitrowe mieści bez problemów 12 litrów.

Zaprojektowałem sobie specjalny fermentor z kwasiaka z dolnym zaworem, ale ponieważ nie bardzo mam gdzie się z tym ustawić, pozostał tylko w projekcie.

**pjenknik** · 2004-01-06, 08:15

Pozwolę sobie nie zgodzić z Carlbergiem odnośnie czyszczenia. Gorąca woda z Cloroxem usuwa wszystkie syfy w 5 minut. Natomiast rzeczywiście ze względu na wygodę użytkowania dodałbym na końcu słowa: "i szklane butle ( balony do wina)"

**mapajak** · 2004-01-06, 08:23

CarlBerg napisał(a)
Jeżeli to możliwe, zmieniłbym jedynie kolejność wymienionych w tekście "pojemników"
Pozdrawiam

Ja bym poszedł jeszcze dalej i zalecił użycie balony tylko w ostateczności, gdy nie mamy nic innego.

**michalh** · 2004-01-06, 16:15

Odp: Fermentory

ART napisał(a)
Przy stosowaniu plastikowego fermentora należy upewnić się, czy wykonany on jest z tworzywa nadającego się do kontaktów z żywnością.

Czy nie trzeba dodać ' .. i alkoholem' ?
Ja bym jeszcze dodał rekomendację, żeby używać raczej naczyń plastikowych sprzedawanych jako fermentory, a nie próbowac z jakimikolwiek wiadrami; po co ryzykować?

**pjenknik** · 2004-01-06, 17:10

Produkt plastikowy oznaczony kieliszkiem i talerzem lub widelcem, jest dopuszczony do kontaktu z wszelkimi rodzajami żywności (środkami spożywczymi). Podpada pod to określenie także alkohol.

**CarlBerg** · 2004-01-06, 17:26

michalh napisał(a)
Ja bym jeszcze dodał rekomendację, żeby używać raczej naczyń plastikowych sprzedawanych jako fermentory, a nie próbowac z jakimikolwiek wiadrami; po co ryzykować?

Niekoniecznie, pojemniki dedykowane jako fermentory są produkowane przez pewną firmę dla wielu celów - również dla chemii i rolnictwa - a znane piwowarom domowym Firmy naklejają tylko swoją reklamę i nazywają to "fermentorem" ... Przy odrobinie samozaparcia każdy w internecie znajdzie producentów i dystrybutorów tych charakterystycznych "wiader", tylko w dużo niższej cenie i bez firmowej nalepki.

Jak napisał "pjenknik" - wystarczy oznaczenie, że "wiadro" nadaje się do celów spożywczych + dobrze, gdy wytrzymuje temp. wrzenia ( nasze fermentory do 140 stopni C )

Oczywiście TE w/w "wiadra" 33 litry są idealne i lepszych nie spotkałem na rynku, sam posiadam 5 sztuk i nie potrzeba nic więcej ( identyczne są sprzedawane również w Niemczech ).

**Rolek** · 2004-01-12, 09:20

W zasadzie mam nic do dodania do powyższych postów. Sam również używam, jak większośc z nas plastikowych, 33 litrowych „wiader” z oferty Browamatora. W wersji bez kranika do fermentacji burzliwej i z kranikiem do fermentacji cichej. Kranik, przynajmniej mi, ułatwia zlewanie zielonego piwa do butelek.
Z ciekawostek w dziedzinie fermentorów, można przytoczyć rozwiązania stosowanie przez amerykańskich piwowarów domowych (oczywiście nie wszystkich). Są to tak zwane fermentory stożkowe (ang. conical fermentors).
Wykonane ze stali nierdzewnej lub tworzywa sztucznego. Zainteresowanych odsyłam choćby tu.
Ciekawe rozwiązanie - zawór w dolnej części służy do "spuszczania" i odzyskiwania drożdży z osadu. Wystarczy odkręcić i już mamy w słoiku piękną porcję na następną warkę. Boczny zawór, zakończony wewnątrz stożka rurką wygiętą w stronę ściany stożka służy do obciągania piwa. I tu również ciekawostka - rurka nie jest wygięta przypadkowo. Po odkręceniu zaworu, w stożku tworzy się wir, który powoduje wstępne odwirowanie piwa, a co za tym idzie pozbawienie piwa osadu. Taka mała namiastka profesjonalnego whirlpool'a.
Zainteresowani mogą wrzucić w wyszukiwarkę hasło "conical fermentor" i otrzymają w rezultacie całe morze linków do innych wersji tych fermentorów, łącznie z konstrukcjami amatorskimi, wykonanymi z blachy miedzianej.

**crizz** · 2004-01-16, 13:39

Dzięki, dzięki! Uwzględniłem Wasze uwagi i zamieszczam niżej tekst z poprawkami. Proszę o baty do niedzieli.

pzdr

crizz

--------------------------
Wyposażenie > Sprzęt > Fermentacja > Fermentory
--------------------------

Fermentory to zamknięte zbiorniki, w których prowadzona jest fermentacja główna brzeczki. W browarnictwie amatorskim zastosować do tego celu można praktycznie każdy pojemnik, który ma spożywcze przeznaczenie, np. plastikowy pojemnik z odpowiedniego tworzywa, szklana butla (balon do wina) albo garnek emaliowany lub stalowy. Pojemność fermentora powinna być większa niż objętości planowanych warek o ok. 1/3 – fermentacja główna (zwana także burzliwą) ma często gwałtowny przebieg, czego efektem jest wytworzenie się dużej ilości piany. Fermentor do fermentacji głównej nie wymaga szczelnego zamknięcia.
Najpopularniejsze fermentory to plastikowe pojemniki, jako że są one względnie tanie, trwałe i wygodne w użytkowaniu. Przy stosowaniu takiego fermentora należy upewnić się, czy wykonany on jest z tworzywa nadającego się do kontaktów z żywnością. Jeżeli do fermentora ma być przelewana gorąca brzeczka bezpośrednio po gotowaniu (z pominięciem chłodzenia), należy upewnić się, że pojemnik jest odporny na temperaturę ok. 100 st. C. Powyższe warunki spełniają plastikowe pojemniki oferowane na polskim rynku jako fermentory do domowego wyrobu piwa. Przy czyszczeniu takiego fermentora trzeba uważać, aby nie zadrapać wewnętrznych ścianek – takie miejsca mogą stać się trudnym do usunięcia siedliskiem bakterii zakażających brzeczkę.
Wciąż niedostępne w Polsce są fermentory stożkowe. Ich konstrukcja przypomina profesjonalne tankofermentory w browarach przemysłowych – dno ma kształt odwróconego stożka i jest wyposażone w dwa zawory. Dolny zawór służy do spuszczania osadu drożdżowego z fermentora po etapie fermentacji głównej. Zawór umieszczony z boku stożka służy do pobierania próbek i zlewania młodego piwa znad osadów utworzonych w trakcie cichej fermentacji. Bywa on wyposażony wewnątrz w wygiętą rurkę; obracając nią, można zlać z fermentora piwo nawet wtedy, gdy jego poziom spadnie poniżej miejsca zamontowania zaworu w ściance dna.
Kształt fermentora zapewnia maksymalne wykorzystanie pracy drożdży dzięki ruchom konwekcyjnym fermentującej brzeczki. Komórki drożdży przy ściankach fermentora opadają wraz z oziębiającą się brzeczką na dno fermentora. Ścianki stożkowego dna powodują, że komórki znajdują się w centrum, gdzie panuje wyższa temperatura. Tym razem cieplejsza brzeczka wynosi je ku powierzchni i ścianom bocznym – w ten sposób cykl się zamyka.
Przewaga fermentora stożkowego nad innymi rozwiązaniami przejawia się w wygodzie użytkowania (dwa zawory, możliwość prowadzenia fermentacji cichej w tym samym zbiorniku bez przelewania młodego piwa), minimalizacji dostępu powietrza do brzeczki i młodego piwa w całym cyklu – od fermentacji głównej po butelkowanie – oraz efektywnym wykorzystaniu pracy drożdży. Ich zasadniczą wadą jest cena – zagraniczne sklepy oferują takie fermentory w cenach rzędu 100-200 USD (plastikowe) do nawet 600-700 USD (ze stali nierdzewnej).

--------------------------
Opracowano m.in. na podstawie prowadzonych dyskusji na Forum Browar.biz z udziałem takich Forumowiczów jak:
NoLeafClover, Piwowar, Czes, pawcio1, CarlBerg, pjenknik, Krzysiu, michalh, Rolek
--------------------------

**jester_** · 2004-01-17, 00:04

Dwie małe uwagi:

1/ "Fermentory to zamknięte zbiorniki (...)" - przecież nie muszą być zamknięte. Od biedy wystarczy przykryć plastikowe wiadro folią, żeby się nie kurzyło, i też wystarczy.

2/ "Fermentor do fermentacji głównej nie wymaga szczelnego zamknięcia (...)" - takie sformułowanie sugeruje, że fermentor MOŻE (choć nie musi) być szczelnie zamknięty. Obawiam się, czy ktoś początkujący (a do takich chyba głównie są adresowane artykuły) po przeczytaniu tego nie wpadnie na pomysł zamknięcia fermentora "na głucho" - czyli konstrukcji bomby domowej produkcji

. Oczywiście można i tak, ale należałoby wspomnieć o rurce fermentacyjnej.

I jeszcze jedno, trochę poza tematem:

CarlBerg napisał(a)
... wystarczy oznaczenie, że "wiadro" nadaje się do celów spożywczych + dobrze, gdy wytrzymuje temp. wrzenia ( nasze fermentory do 140 stopni C )...

Czy chodzi o fermentory z Browamatora? Odporności swojego na wysoką temperaturę nie sprawdzałem, ale jak polałem wrzątkiem przykrywkę, to się trochę pofałdowała...

**CarlBerg** · 2004-01-17, 00:38

jester_ napisał(a)
Czy chodzi o fermentory z Browamatora? Odporności swojego na wysoką temperaturę nie sprawdzałem, ale jak polałem wrzątkiem przykrywkę, to się trochę pofałdowała...

Wiadra zalewałem wrzątkiem wiele razy, bez problemu ... Gorąca brzeczka czy też czajnik wrzątku wlany do kadzi filtracyjnej przed filtrowaniem nie powodował skutków ubocznych i odkształcania się wiadra ... Co do dekli - fakt, nigdy nie sprawdzałem, nie dezynfekuję ich wrzątkiem. Są cieńsze i chyba wykonane z plastiku innej jakości (?}.

**jester_** · 2004-01-17, 01:07

CarlBerg napisał(a)
Wiadra zalewałem wrzątkiem wiele razy, bez problemu ... Gorąca brzeczka czy też czajnik wrzątku wlany do kadzi filtracyjnej przed filtrowaniem nie powodował skutków ubocznych i odkształcania się wiadra ... Co do dekli - fakt, nigdy nie sprawdzałem, nie dezynfekuję ich wrzątkiem. Są cieńsze i chyba wykonane z plastiku innej jakości (?}.

Może faktycznie rzecz w grubości tworzywa - bo plastik na oko wydaje się ten sam. Zaznaczam, że odkszałcenia dekla po polaniu wrzątkiem były nieznaczne - ale zasugerowało mi to, że tworzywo nie wytrzymuje temp. wrzątku. Dzięki za info, na przyszłość będę wiedział.

P.S. Normalnie też nie dezynfekuję przykrywki wrzątkiem, tylko że raz w czasie zaglądania do fermentora dekielek upadł mi na podłogę...

**crizz** · 2004-01-19, 20:44

Dziękuję za ostatnie uwagi. Uwzględniłem je w poniższej, ostatecznej wersji tekstu.

crizz

--------------------------
Wyposażenie > Sprzęt > Fermentacja > Fermentory
--------------------------

Fermentory to zbiorniki, w których prowadzona jest fermentacja główna brzeczki. W browarnictwie amatorskim zastosować do tego celu można praktycznie każdy pojemnik, który ma spożywcze przeznaczenie, np. plastikowy pojemnik z odpowiedniego tworzywa, szklana butla (balon do wina) albo garnek emaliowany lub stalowy. Pojemność fermentora powinna być większa niż objętości planowanych warek o ok. 1/3 – fermentacja główna (zwana także burzliwą) ma często gwałtowny przebieg, czego efektem jest wytworzenie się dużej ilości piany. Fermentor do fermentacji głównej powinien być zamknięty, ale nie szczelnie – wydzielający się w trakcie fermentacji dwutlenek węgla musi mieć ujście.
Najpopularniejsze fermentory to plastikowe pojemniki, jako że są one względnie tanie, trwałe i wygodne w użytkowaniu. Przy stosowaniu takiego fermentora należy upewnić się, czy wykonany on jest z tworzywa nadającego się do kontaktów z żywnością. Jeżeli do fermentora ma być przelewana gorąca brzeczka bezpośrednio po gotowaniu (z pominięciem chłodzenia), należy upewnić się, że pojemnik jest odporny na temperaturę ok. 100 st. C. Powyższe warunki spełniają plastikowe pojemniki oferowane na polskim rynku jako fermentory do domowego wyrobu piwa. Przy czyszczeniu takiego fermentora trzeba uważać, aby nie zadrapać wewnętrznych ścianek – takie miejsca mogą stać się trudnym do usunięcia siedliskiem bakterii zakażających brzeczkę.
Wciąż niedostępne w Polsce są fermentory stożkowe. Ich konstrukcja przypomina profesjonalne tankofermentory w browarach przemysłowych – dno ma kształt odwróconego stożka i jest wyposażone w dwa zawory. Dolny zawór służy do spuszczania osadu drożdżowego z fermentora po etapie fermentacji głównej. Zawór umieszczony z boku stożka służy do pobierania próbek i zlewania młodego piwa znad osadów utworzonych w trakcie cichej fermentacji. Bywa on wyposażony wewnątrz w wygiętą rurkę; obracając nią, można zlać z fermentora piwo nawet wtedy, gdy jego poziom spadnie poniżej miejsca zamontowania zaworu w ściance dna.
Kształt fermentora zapewnia maksymalne wykorzystanie pracy drożdży dzięki ruchom konwekcyjnym fermentującej brzeczki. Komórki drożdży przy ściankach fermentora opadają wraz z oziębiającą się brzeczką na dno fermentora. Ścianki stożkowego dna powodują, że komórki znajdują się w centrum, gdzie panuje wyższa temperatura. Tym razem cieplejsza brzeczka wynosi je ku powierzchni i ścianom bocznym – w ten sposób cykl się zamyka.
Przewaga fermentora stożkowego nad innymi rozwiązaniami przejawia się w wygodzie użytkowania (dwa zawory, możliwość prowadzenia fermentacji cichej w tym samym zbiorniku bez przelewania młodego piwa), minimalizacji dostępu powietrza do brzeczki i młodego piwa w całym cyklu – od fermentacji głównej po butelkowanie – oraz efektywnym wykorzystaniu pracy drożdży. Ich zasadniczą wadą jest cena – zagraniczne sklepy oferują takie fermentory w cenach rzędu 100-200 USD (plastikowe) do nawet 600-700 USD (ze stali nierdzewnej).

--------------------------
Opracowano m.in. na podstawie prowadzonych dyskusji na Forum Browar.biz z udziałem takich Forumowiczów jak:
NoLeafClover, Piwowar, Czes, pawcio1, CarlBerg, pjenknik, Krzysiu, michalh, Rolek, jester_
--------------------------

**lukuj** · 2004-01-27, 15:53

Peltier

Witam,
Chciałbym wywołać pewien temat:
Ogniwo Peltiera i jego zastosowanie celem schładzania fermentora (lagerki gdy ciepło za oknem...).
Czy ktoś ma praktyczne doświadczenie w tej materii, może jakiś fan overclockingu procesorów?
Po przestudiowaniu teorii uważam że temat wart jest zachodu, widziałem też zagraniczne oferty fermentorów bazujązych na tego typu "pompie ciepła".
Pozdrawiam,

Fermentory

Fermentory

Comment

Comment

Comment

Comment

Comment

Comment

Comment

Comment

Comment

Comment

Comment

Comment

Comment

Comment