Refraktometr - czyli co wybrać

[aronjr]

Witam,

Ostatnio zastanawiałem się nad zakupem refraktometru. Chciałem się zapytać o wady i zalety rożnych refraktometrów w zależności od ich właściwości.
Te które by mnie interesują dostępne są w rożnych skalach Brixa od 0-10 poprzez 0-18 do 0-32, z dokładnością od 0,1 poprzez 0,2 do 0,5.

1. Pytanie
Warto wybrać z większą, czy mniejsza skalą?
Czym mniejsza skala tym większa dokładność, ale większa skala pozwala na pomiar przy mocnych piwach i winach. Na mocne piwa, się raczej nie szykuje, ale winko może kiedyś będę chciał nastawić.

2. Pytanie
Czy przepłacanie za dokładność pomiaru ma sens? Jak wygląda w praktyce dokładność pomiaru takim urządzeniem?

3. Pytanie
Używa ktoś refraktometru z automatyczna kompensacja temperatury? Teoretycznie działa ona w zazwyczaj w przedziale 10-30°C. Generalnie wydaje mi się, że mogło by to wyeliminować wychłodzenie kropli użytej do pomiaru do temperatury otoczenia, która zazwyczaj nie ma nominalne 20°C.

4. Pytanie
Jaka jest różnica błędu skalibrowanym refraktometrem na 20°C, gdy temperatura kropli jest w przedziale 5-25°C?

Pozdrawiam
Aron

[kopyr]

Te które by mnie interesują dostępne są w rożnych skalach Brixa od 0-10 poprzez 0-18 do 0-32, z dokładnością od 0,1 poprzez 0,2 do 0,5.

1. Pytanie
Warto wybrać z większą, czy mniejsza skalą?
Czym mniejsza skala tym większa dokładność, ale większa skala pozwala na pomiar przy mocnych piwach i winach. Na mocne piwa, się raczej nie szykuje, ale winko może kiedyś będę chciał nastawić.

IMO w grę wchodzi jedynie ten 0-32, od biedy ten 0-18, ale być może kiedyś porteru będziesz chciał nawarzyć i co?

2. Pytanie
Czy przepłacanie za dokładność pomiaru ma sens? Jak wygląda w praktyce dokładność pomiaru takim urządzeniem?

Bardzo dokładne, ale dopóki nie zacznie się fermentacja. Potem jest problem, ale np. ProMash przelicza.

3. Pytanie
Używa ktoś refraktometru z automatyczna kompensacja temperatury? Teoretycznie działa ona w zazwyczaj w przedziale 10-30°C. Generalnie wydaje mi się, że mogło by to wyeliminować wychłodzenie kropli użytej do pomiaru do temperatury otoczenia, która zazwyczaj nie ma nominalne 20°C.

Używam, ale nie mam porównania, bo nigdy nie używałem takiego bez kompensacji. Generalnie nakrapiam brzeczką taką jaka mi się zechce, zaobserwowałem, że po chwili lubi się ciut podnieść odczyt (jak ostygnie).

[Seta]

Kropelka brzeczki wystygnie Ci do temperatury pokojowej w ciągu minuty. Inna sprawa, że kompensacja w przedziale 10-30 może się przydać, bo nie każdy ma w pokoju/kuchni 20st. (te różnice to 0,2-0,6 Brixa).

[kopyr]

Kropelka brzeczki wystygnie Ci do temperatury pokojowej w ciągu minuty. Inna sprawa, że kompensacja w przedziale 10-30 może się przydać, bo nie każdy ma w pokoju/kuchni 20st. (te różnice to 0,2-0,6 Brixa).

Tak, tylko jeszcze może odparować, co zaburzy pomiar.

[Seta]

ee... nie sądzę.
Kropla paruje w taki sam sposób co reszta brzeczki w garze. To po pierwsze. Po drugie ja chłodzę tę minutę w pipecie, z której nie ma którędy coś od parować (pod szkiełkiem refrakta zresztą też chyba nie).
Podsumowując - myślę, że możemy tą ewentualną niedokładność pominąć - skala i tak nie jest AŻ TAK dokładna...

[artur2]

Najbardziej użyteczny jest ten o skali 0-32. Pamiętaj, że mierzymy też brzeczkę przednią, a ta ma zawsze kilka BLG więcej, niż docelowa. Zachce Ci się koźlaka i skala 0-18 może być za mała.
Chyba wszystkie obecne refraktometry mają ATC, czyli kompensację temperatury w zakresie 10-30 stopni. A w praktyce bierze się kropę gorącej brzeczki i w zetknięciu z pryzmą refraktometru za chwilę już jest odpowiednia temperatura.
Dokładność jest bardzo duża - wg. instrukcji 0,2%. Problem może być jedynie z odczytem - musi być dość jasno. Odczyt też może być niedokładny, kiedy brzeczka jest mętna - linia odczytu jest wtedy trochę rozmyta. No i refraktometrem mierzymy BLG tylko dla brzeczki, jeśli już zaczęła się fermentacja (jest alkohol), wskazania są nieprawidłowe (trzeba przeliczać).

[bogdan62]

Od kilku lat używam refraktometr o skali 0-32 z automatyczną kompensacją temperatury. Jego zakup traktuję jako jeden z najbardziej trafionych. Stosuję go do momentu rozpoczęcia fermentacji, później należy robić przeliczenia co jest dla mnie kłopotliwe, ale są osoby którym to nie przeszkadza.

[Seta]

Nie demonizujcie tego przeliczania...
ProMash -> Utilities -> Refractometer ->Gravity During Fermentation
Wpisujesz ile odczytałeś (Refractometer Reading - Brix) i ile miałeś na początku (Orginal Gravity - Plato lub OG) i na dole podaje Ci końcowy ekstrakt w Plato i SG.

[bogdan62]

Nie demonizujcie tego przeliczania...
ProMash -> Utilities -> Refractometer ->Gravity During Fermentation
Wpisujesz ile odczytałeś (Refractometer Reading - Brix) i ile miałeś na początku (Orginal Gravity - Plato lub OG) i na dole podaje Ci końcowy ekstrakt w Plato i SG.

Stałem się leniwy, dla mnie prościej i szybciej to przetrzeć aerometr spirytusem, wrzucić do fermentatora i popatrzeć ile się zanurzył.

[Seta]

Stałem się leniwy, dla mnie prościej i szybciej to przetrzeć aerometr spirytusem, wrzucić do fermentatora i popatrzeć ile się zanurzył.

Może i tak - ale zawsze jest alternatywa. Mnie zawsze wkurza ta piana co się owej szklanej rurki oblepia i napastuje...

[aronjr]

Witam,

Dzięki za wyczerpujące wypowiedzi. Wasze posty utwierdziły mnie tylko w przekonaniu, ze refraktometr jest bardzo użytecznym urządzeniem przy pomiarach brzeczki i warto się w niego zaopatrzyć.
Teraz tylko muszę znaleźć jakiś w przystępnej cenie ze skalą 0-32% Brixa i minimum 0,2 dokładności.

Jeśli chodzi o pomiary w trakcie fermentacji to znalazłem taka o to tabelę korygującą:

http://www.nordbrauertreffen.de/magazin/wp-content/uploads/2007/06/refraktometer-korrekturtabelle.pdf

Pozdrawiam i jeszcze raz dzięki za pomoc
Aron

[TataPoli]

Ja również przymierzam się do zakupu refraktometru, patrzyłem na allegro i mam zawroty głowy od tego wszystkiego. Wywnioskowałem że inny model jest dedykowany do celów przemysłowych, motoryzacyjnych, inny dla winiarstwa, i jeszcze inny dla piwowarstwa. czy ktoś z was może podać jakieś konkretne sprawdzone modele?

[aronjr]

Ja się zaopatrzyłem w mniej więcej taki refraktometer:

http://www.amazon.de/Refraktometer-0-32-brix-mit-Handrefraktometer/dp/B0033RU796

Dokładnej firmy nie mogę podać bo oprócz modelu RHB-32 nie mam żadnych nazw producenta na produkcie.
Jest on ze skala do 32 Brix/Plato, ze względu na to iż czasami oprócz piwa nastawiam wino, wiec większa skala się wtedy przydaje. Co moim zdaniem warto wziąć pod uwagę.
Jestem z niego bardzo zadowolony i nie zamienił bym go na nic innego. Do zmierzenia zawartości cukru wystarczy kropla warki, którą można pobrać szybko i bez strat samej warki w praktycznie każdym momencie warzenia lub fermentacji, nawet bezpośrednio po gotowaniu chmielu gdy warka jest jeszcze gorąca. Kropla płynu stygnie praktycznie natychmiast do temperatury otoczenia.

Z mojego doświadczenia mogę powiedzieć, ze mala dokładność skali nie ma większego znaczenia, gdyż pomiar i tak jest na tyle mało czytelny, że odczytanie gołym okiem granicy rzędu 0,1/0,2 jest praktycznie nie możliwe. Poza tym dla warunków domowych błąd o 0,2 nie ma żadnego znaczenia.

Pozdrawiam
Aron

[aronjr]

Zapomniałem dodać, że mój refraktometer jest z ATC, tzn ciut inny niż podałem w linku.