Policzmy wszystkie browary

[Krzysiu]

Najbardziej miarodajne informacje to dane podatkowe - akcyza i podatek od nieruchomości / katastralny. Wszelkiego rodzaju informacje prasowe zawsze są mniej wiarygodne, a liczne błędy w znanych spisach browarów dość mocno podważają wiarygodność zamieszczonych w nich informacji.

[Stolp]

Dłuuuuuuuuuuuuuuugi ten weekend

Wspomniałem o statystykach nie stricte reklamach. Myślę, że to najbardziej miarodajne informacje. Na weekendzie coś znajdę i zawieszę na stronie.

[Katy86]

No no, ale pokaźna liczba się uzbierała. Mąż mi kiedyś wspominał, że chciałby sobie zrobić wycieczkę, klucząc pomiędzy starymi browarami, ale z tego, co widzę to by mu kilka lat zajęło xD

[Cooper]

Mineło prawie półtora roku i co Pendi spuchłeś z projektem ?
Zeru upgrate'u stanu z 2018 roku już nie mówiąc o tych wcześniejszych jakimi się odgrażałeś.
Ja też czasami tak mam że się najaram jak turysta na Jamajce a później plan pada.

[e-prezes]

Pendi jest teraz na etacie, więc ma inne zajęcia na głowie. A każdy, kto musi włożyć coś do gara i się utrzymać wygasza projekty non profit. Dużo dobrego zrobił i cieszmy się tym co jest.

[pizmak666]

Zacznijmy może od tego.

[Pendragon]

To jest produkcja w hektolitrach?

[pizmak666]

Tak, mniej więcej o takie coś Ci Pendi chodziło?

[Pendragon]

Tak. Tego źródła nie znałem, ale okazuje się, że z jakiegoś podobnego (nie pamiętam już jakiego) zrobiłem prywatną mapę z podziałem na zabory. Austriacki i pruski (ten drugi nie wiem czy kompletny) mam naniesiony, rosyjski nie. Za to mam spis browarów na terenie Królestwa Polskiego za lata 1904 i 1910.
Może coś się z tego da razem sklepać. Tylko czasu brak...

[Marcin76]

Jeśli chodzi o teren KP to jeśli masz spisy z Księgi Adresowej Przemysłu Fabrycznego KP to bierz dużą poprawkę na datę i są one mocno niepełne (jakieś 60% browarów zawierają). Dodam że w 1904 i w 1910 było odpowiednio 194 i 195 czynnych browarów wg danych statystycznych.

[slawekkazek]

Temat ciekawy, więc wtrącę swoje trzy grosze. Po pierwsze w tak ujętej problematyce kryje się pewien błąd metodologiczny. Jeśli mówimy o policzeniu browarów "na przestrzeni lat", to dlaczego stawiamy sobie jakiś próg (np. w roku 1945) - powinniśmy raczej mówić o liczbie browarów w jakimś konkretnym okresie, np. II RP (1918 - 1939) lub w okresie 1945 - 1989. Próba wskazania liczby czynnych browarów 1918/1920 zawiera w sobie jeszcze jeden zasadniczy błąd - otóż kształtowanie się granic odrodzonego Państwa był procesem trudnym i rozciągniętym w czasie. Przypomnę tylko: plebiscyty, powstanie wielkopolskie, powstanie śląskie (szczególnie III - w jego wyniku podpisano porozumienie co do regulacji granic z Niemcami 15 maja 1922), spór o Śląsk Cieszyński, zajęcie Wileńszczyzny (październik 1920) i formalne włączenie w obręb RP (uchwała sejmu z 1922 roku) czy wojna z Rosją bolszewicką (układ ryski) - ustalenie wschodniej granicy po 18 marca 1921. Tak więc pierwszym momentem, dla którego możemy pokusić się o takie punktowe dane statystyczne, jest tak naprawdę rok 1922 - i w zasadzie takimi danymi dysponujemy. Lepiej jednak stworzyć listę wszystkich czynnych browarów w okresie trwania II RP, a więc w latach 1918 - 1945. Tak na marginesie, to trudno mi sobie wyobrazić stwierdzenie czynności browarów we wschodnich kresach w obliczu przetaczającej się tam i z powrotem machiny wojennej.
Co do okresu 1945 - 1989 to uważam, że wbrew wyrażonym tu poglądom, mamy całkiem dobrze zachowaną bazę źródłową dla okresu 1945 - 1948 (1950). Podczas kompletowania bazy źródłowej do kolejnego opracowania wpadły mi w ręce ciekawe materiały na ten temat. Oczywiście, jak w każdym przypadku, będą pewne luki i niejasności. ponadto materiały te wymagają opracowania krytycznego (oceniam, że dość długotrwałego). Wspomnę na koniec, że czasami powodem rozbieżności jest np. metodologia zbierania danych. Np. w okresie II RP GUS podawał dane za kolejny rok wedle stanu z grudniu tegoż roku (w zasadzie z 31 dnia tego miesiąca), zaś dane np. zrzeszeń branżowych (a tych było kilka, jeśli nie kilkanaście) zliczały wszystkie funkcjonujące w danym roku browary lub przedstawiały stan np. wedle ankiety (ale prowadzonej nie wśród browarów - ta byłaby niepełna, tylko na podstawie zapytań do poszczególnych Izb Akcyzowych) - te zaś przesyłały dane z aktualnie opracowanego miesiąca. I tak "schodziły się ze sobą dane np. za luty, marzec i sierpień. Najlepsze są oczywiście te, opracowywane na podstawie kompletu danych - takie publikował np. ZBiSwRP w latach trzydziestych. Choć i tu mogą być oczywiście - drobne najczęściej - błędy. Jeśli to możliwe, możemy weryfikować poszczególne browary, itd., itd. Dążymy do prawdy, której nigdy nie osiągniemy

[slawekkazek]

Korekta: pisząc "Lepiej jednak stworzyć listę wszystkich czynnych browarów w okresie trwania II RP, a więc w latach 1918 - 1945" miałem na myśli rok 1939, rzecz jasna.

[Prusak]

II RP formalnie trwała do 1945 roku.

[slawekkazek]

II RP formalnie trwała do 1945 roku.

Co racja, to racja. Ale wpływu na to, co się działo na jej terytorium to już nie miała. Tak więc dzieje browarów w okresie okupacji to jakby zupełnie inne zagadnienie.

[slawekkazek]

By nie pozostać gołosłownym co do dziejów browarów w w latach 1945 - 1950 postanowiłem wrzucać poszczególne materiały na swojego bloga. Na początek historia browarów w Zatoniu, Lubsku i Gubinie: http://napiwnymszlaku.blogspot.com/