Browar w Szczyrzycu

[Żywiec]

Udało mi się w środę odwiedzić miejscowość Szczyrzyc na Podhalu i sprawdzić co się dzieje z tamtejszym browarem. Niestety widok jaki zastałem nie napawa optymizmem Browar owszem stoi , lecz coraz bardziej popada w ruinę. Powybijane szyby w oknach, wszędobylska trawa, odpadający tynk. Na dziedzińcu stoi jeszcze zardzewiała cysterna piwna, w pomieszczeniach słodowni stoją skrzynki z butelkami i gdzieniegdzie znaleść można jeszcze etykiety ze szczyrzyckiego piwa. Wielka szkoda, żę jedyny polski browar klasztorny spotkał taki los. Tutaj prośba o przedtawienie informacji o historii tego zakładu. Z pewnością znane są jakieś fakty z działalności tego browaru. Osobiście posiadam trochę eksponatów (butelki i etykiety). Przy okazji polecam odwiedziny w tej wiosce i zwiedzenie przepięknego klasztoru Cystersów z 1234 roku. Klasztor wraz z browarem tworzy jeden komleks historyczny.

[Kałusz]

Browar w Szczyrzycu

Browar jest rzeczywiscie zrujnowany, ale mozna znalezc w nim jeszcze rozne ciekawostki. Jesienia zeszlego roku moj znajomy znalazl w browarze potluczone szklanki z tloczonymi napisami "E.Czerny Szczyrzyc", z numerem patentu. Szklanki sa z bialego szkla, maja nieco kanciasty ksztalt.Byly zamykane na dwa rodzaje przykrywek - metalowa oraz szklana, przypominajaca pokrywke od sloikow, z napisem "Piwo E.Czernego".Podobno Czerny wymyslil te naczynia aby knajpy w okolicy mogly sprzedawac jego piwo nie spelniajac wymogow stawianych restauratorom podajacym piwo w - jak to sie wtedy okreslalo - naczyniach otwartych, czyli kuflach. Dlatego szklanki szczyrzyckie mialy pokrywki - w ten sposob Czerny wymyslil naczynia zamkniete, o pojemnosci kufelka. Browar w Szczyrzycu stosowal tez ogromne, 2,5 litrowe butle na piwo, zamykane drewnianym korkiem, ktory dodatkowo opleciony byl guma - tzw termosyfony.

[Żywiec]

Szklanki ze Szczyrzyca

Co do tych "szklanek'" to się zgadza. Mam w zbiorze 2 różne.
E. Czerny czyli właściciel browaru wpadł na taki pomysł w związku z wymaganiami władz sanitarnych. W lokalach, które nie posiadały odpowiedniego standardu sanitarnego (wc, bieżąca woda) nie wolno było podawać piwa w otwartych naczyniach-więc pojawiła się zakręcana przykrywka na tą niby "szklankę". Jeśli chodzi o butelki to oprócz wspomnianych 2,5 ltr powszechnie stosowano również o pojemności 1 ltr. Posiadały one wokół wytłoczony napis "TO DOBRE PIWO E. CZERNEGO" a na porcelance z kolei "PIWO CZERNEGO".

[Kałusz]

Re: Szklanki ze Szczyrzyca

Originally posted by Żywiec
Jeśli chodzi o butelki to oprócz wspomnianych 2,5 ltr powszechnie stosowano również o pojemności 1 ltr. Posiadały one wokół wytłoczony napis "TO DOBRE PIWO E. CZERNEGO" a na porcelance z kolei "PIWO CZERNEGO".

Był jeszcze inny wzór litrowej butelki ze Szczyrzyca - zamykana na korek, z dużym napisem Browar w Szczyrzycu ułożonym w koło. Piękny egezemplarz, stoi na mojej półce.

[adam16]

Browar Cystersów w Szczyrzycu.

Cystersi trafili do Szczyrzyca (leżącego na południe od Wieliczki) na początku XIII wieku za sprawą wojewody krakowskiego Teodora z Ruszczy. Klasztor nie miał chyba wielkiego szczęścia ponieważ był niszczony wraz z kościołem przez najazdy Tatarów, Szwedów i wreszcie Austyjaków. Browar przy klasztorze powstał w 1623 roku. Przy browarze powstała także gospoda - zwyczaj budowania takich przybytków przy browarach wprowadzili właśnie Cystersi. Także Cystersi jako pierwsi zatrudniali przy warzeniu piwa osoby świeckie.

Pod koniec działalności, jakieś 7-8 lat temu, Szczyrzycki browar stanowił swoisty żywy skansen. Nitowane kadzie w warzelni należały do najstarszych w Polsce. Podobnie zbiornik wyrównawczy w systemie obciągu (czyli napełniania beczek), oraz myjka karuzelowa. Jeszcze w latach 60-tych, w starej kadzi zaciernej, mieszało się drewnianymi łopatami. W tym samym czasie, drewniane kadzie w fermentowni wymieniono na metalowe. Podobnie dębowe kufy w leżakowaniu.
Aż do końca działalności do browaru nie sprowadzano gotowego słodu lecz sporządzano go na miejscu we własnej słodowni:

Po trzech dniach moczenia, jęczmień wysypywano na klepisko, gdzie leżał w pryzmie przez dzień, później dotleniano go i następowało słodowanie (czyli kiełkowanie), trwające ok. 4 dni. Zimą, przy niższych temperaturach, kiełkowanie przebiegać mogło nawet przez tydzień. Następnie słód suszono w specjalnym piecu. Po oddzieleniu kiełków od ziarna, na odkiełkownicy, gotowy do warzenia słód składano w magazynach, skąd trafiał na walce młyna, a następnie, wymieszany z gorącą wodą trafiał do kadzi zaciernej na warzelni.

W latach 90-tych browar zatrudniał 19 pracowników. Warzony był jeden gatunek jasnego piwa w ilości 12 tyś, hl. rocznie.
Nieopłacalność produkcji stała się przyczyną zamknięcia browaru. I tak straciliśmy jedyny chyba w Polsce, browar klasztorny.

Nie wiem czy jest jeszcze czynne muzeum w dawnym Pałacu Opata (m.in. kolekcje japońskiej broni i porcelany, XVII- wieczne ornaty).

[adam16]

PS

Powyższe informacje na podstawie serialu dokumentalnego "Browary Polskie".

[adam16]

Właśnie przed chwilą w Panoramie było o szczyrzyckim klasztorze. I już wiadomo, że muzeum działa. Przy okazji była mowa o bogactwie cysterskiej biblioteki.

[celt_birofil]

Wasz latający bibliotekarz donosi...

Originally posted by adam16
Przy okazji była mowa o bogactwie cysterskiej biblioteki.

Byłem, widziałem, potwierdzam !

[Kałusz]

Broawr w Szczyżycu

Wpadla mi ostatnio w rece przedwojenna etykieta z browaru w Szczyzycu. Duzy czerwony owal, z pieknym zlotym orlem w srodku. Cudo.

[Żywiec]

Mnisi lubieli chyba piwko w konkretnych ilościach..może opat pozwalał im tylko na 1 butelkę dziennie...stąd pojemności szczyrzyckich butelek - 1 i 3 ltr

[adam16]

O Szczyrzycu - patrz TUTAJ

[ART]

zapytania i oferty kolekcjonerskie powędrowały do działu kolekcjonerstwo.

proszę nauczyć się tworzyć nowe tematy (to nie do Ciebie Adam16, tylko do tych co zostali przeniesieni).

http://browar.biz/forum/showthread.php?s=&threadid=6545

[pivaria]

Na temat browaru szczyrzyckiego pojawił się równiez artykuł w nr 2 jedynego polskiego pisma dla birofilów pt. PIVARIA.
Chętnym do prenumeraty podaję adres: pivaria@silesianet.pl

[may]

Artykuł w PIVARII

Wiem,wiem.Czytałem i muszę przyznać że temat fachowo opracowany.Polecam.
Krzysiu - więcej PIVARII.
may

[may]

Świetne linki

O Szczyrzycu można poczytać klikając na poniższy link:
Opactwo w Szczyrzycu

Cóż nam z piwa szczyrzeckiego gdyby nie zakon cystersów i ich duchowość zakonna.Ważenie piwa klasztornego wiąże się nierozłącznie z wewnętrznym obliczem zakonu.Dlatego więc polecam zainteresowanym również i te poniższe linki:

Historia zakonu cystersów

Główni przedstawiciele zakonu