Warszawa - browary i ich właściciele

[grzeber]

Piwowar napisał(a)
Opolskie piwne nagrobki odwiedziłem na razie sam, ale takie imprezy zawsze można powtórzyć. Jak będę w Warszawie, to się zgłoszę.

Ktoś zna jakieś inne nazwiska znanych warszawskich piwowarów ?
Poszukam w książkach może jeszcze coś ciekawego znajdę

[darek99]

HABERBUSCH & SCHIELE.

Dzielnica Wola na przełomie XVIII/XIX wieku była kolebką warszawskiego piwowarstwa. Nic dziwnego, że Henryk Klawe (majster piekarski) oraz jego dwaj zięciowie, piwowarzy Błażej Haberbusch i Konstanty Schiele założyli swoją firmę właśnie w tej części miasta.

W chwili założenia, w 1846 roku browar zajmował powierzchnię 0,66 ha. Doskonale funkcjonujące przedsiębiorstwo wkrótce zaczęło się rozrastać, wchłaniając mniejsze zakłady i rozpoczęło promocję nowego, nieznanego jeszcze w Warszawie rodzaju piwa: bawarskie i porter. W 1899 roku browar przekształcono w spółkę akcyjną. Sprawne zarządzanie i liczne inwestycje sprawiły, że spółka szybko zajęła jedno z czołowych miejsc na rynku piwnym w kraju. W 1913 roku browar wyprodukował 180 000 hl i zatrudniał 220 osób. Do głównych produktów należały wówczas piwa pilzneńskie jasne, bawarskie oraz kulmbachskie czarne, produkowane specjalnie na eksport do Kaukazu i na Daleki Wschód.

Dynamiczny rozwój przedsiębiorstwa przerwała I Wojna Światowa. By ponownie zaistnieć na rynku Zarząd Spółki zdecydował w roku 1921 o przeprowadzeniu fuzji z czterema mniejszymi browarami warszawskimi. W ten sposób firma "Haberbusch i Schiele" stała się największym browarem w Warszawie a produkowane w nim piwa zdobywały liczne nagrody i wyróżnienia na prestiżowych imprezach w kraju i za granicą. Już wtedy eksportowano piwo warszawskie do Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Było ono również serwowane na statkach Polskich Linii Oceanicznych. Wysoką jakość piwa osiągano dzięki doskonałej wodzie czerpanej z własnych studni głębinowych, starannej selekcji surowca, ścisłemu przestrzeganiu procesu technologicznego oraz zatrudnianiu doświadczonych specjalistów browarnictwa.

Podczas II Wojny Światowej nie zaprzestano produkcji piwa i trwała ona aż do Powstania Warszawskiego. Po jego upadku browar spalono i zburzono. Po wojnie na mocy zarządzenia Ministerstwa Skarbu oraz Przemysłu i Handlu z dnia 29 kwietnia 1948 roku Zjednoczone Browary Warszawskie p.f. "Haberbusch i Schiele" zostały upaństwowione.

W 1951 roku rozpoczęła się odbudowa browaru. W 1954 roku ruszyła linia butelkowa do rozlewu piwa. W sierpniu 1991 roku browar został przekształcony w spółkę pracowniczą, która od listopada 1992 roku funkcjonowała pod nazwą Browary Warszawskie S.A., a w kwietniu 1997 roku przyjęła nazwę Browary Warszawskie "Królewskie" S.A.

W 2000 roku rozpoczęły się poszukiwania inwestora strategicznego, którym została Brau Union AG, wchodząca w skład austriackiego koncernu BBAG, Brau-Beteiligungs-Aktiengesellschaft z Linz.

W 2001 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wydało zgodę na zakup udziałów Browarów Warszawskich "Królewskich" S.A. przez Brau Union Polska. Poza "Królewskimi" grupę tworzą rzeszowski browar Van Pur i bydgoski "Kujawiak".

W 2000 roku z 6,7 % udziałem w rynku Brau Union Polska była trzecią co do wielkości grupą piwną w Polsce.

[beny]

Poszukuje informacji na temat browaru A. Boenisch

[Cooper]

Niestety nie zaleję Cię lawiną informacji. Są u mnie nader skromne. Browar Antoniego Boenischa znajdował się przy ul. Żurawiej 14. Niestety nie wiem kiedy powstał , natomiast jego zamknięcie datowałbym na lata 1890-1906. Drugi browar Boenischów z kolei znajdował się przy ul. Ceglanej 4/6 nr hip. 1119 (obecnie ul. Pereca).Data założenia też niestety nie jest mi znana. Wiem że do około 1889 należał do Reychów , a później jego właścicielem został Zygmunt Boenisch. Browar ten w 1907 roku został wykupiony przez Haberbuscha. Haberbusch miał tam wytwórnię wódek , a tuż po wojnie znajdowała się duża i znana z etykiet rozlewnia piwa. Obecnie w praktycznie zburzonym , bardzo przebudowanym i z zachowanymi od strony ulicy elewacjami (ochrona konserwatorska)budynku znajduje się biurowiec Mennicy Warszawskiej , a w podziemiach - knajpa "Landa".W wielu źródłach spotkałem się z informacją iż przed wojną był tam browar H.Junga , choć wg moich informacji browar ten znajdował się kilkadziesiąt metrów dalej na rogu Ceglanej i Grzybowskiej , ale to już inny temat.

[beny]

No to w takim razie co powiesz na taka podstawke ?

Adres inny czyżby jakiś wyszynk ?

Powinna zostać zaliczona do katalogu polskich podstawek piwnych jako browarniana pod Warszawski browar A.Boenisch ?

[Cooper]

No , no piękna sprawa. Skąd wiesz że to podstawka ??? Masz orginał !???Wg mnie to etykieta. Browar najprawdopodobniej ten na Żurawiej 14 , jednak nie wiem jaki był tam adres (numer) hipoteczny a na etykiecie właśnie takowy widnieje. Muszę pogrzebać w źródłach. Na prawie 100-procentowe udowodnienie iż jest to etykieta załączam skan prawie identycznych etykiet z browaru H.Junga. Tam jednak jako adres podany jest adres składu a nie browaru.

[Cooper]

ech ten browar.biz dodałem skan a ten mi nie dodał

[kali]

inne nazwiska właścicieli z mapy z roku1869

Browary Brzezińskich-pierwszy okolice Rogatek Wolskich,drugi gdzieś w pobliżu Ogrodowej lub Leszno.
Browar Karola Samuela- gdzieś w okolicy ul.Chłodnej.
a także browary:
Stenzel/Wronia/
Kruszyński /Wola/
Viveger /Wola/
Żurawscy /Wola/
Schaeffer /Wola/
Kowalski /Wola/
Naimski /w pobliżu Ogrodów Frascati/

[Wujcio_Shaggy]

To co ja znalazłem na ten temat (ograniczam się do Grzybowskiej):
W 1784 na tej ulicy znajdowało się 11 browarów, w tym browar Wasilewskiego pod nrem 38/1032.
Browar pod numerem 43-45/1047AB [inny adres: Waliców 11B] (murowany) istniał już w roku 1784, przed 1839 Kazimirus zbudował tam nowy browar.
W l. 1869-70 istniały (przy Grzybowskiej) browary:
- Edwarda Reicha [Reycha - dwa warianty pisowni w jednym źródle...] (nr 33-35/1051-53, a więc nie był to browar Junga, natomiast Reichowie nie posiadali go od 1818, gdyż w 1829 Kazimirus postawił tam nowe zabudowania)
- Antoniego Żurawskiego (nr 38)
- Henryka Limprechta (nr 42)
- Anny Krauze (nr 65)
- Hermana Junga (nr 43-45).
Przed wybuchem pierwszej wojny browar Junga został przejęty przez Bank Handlowy [wg innej wersji przejęty w 1919 przez Haberbusch i Schiele SA], a na Grzybowskiej istniały już tylko trzy samodzielne browary - Reichów, "Liwonia" (nr 40) i "Salwator" (nr 65). Browar Kijoka na rogu Żelaznej był wtedy już tylko filią H&S (od 1907).
Nie znalazłem informacji, kiedy powstała firma "Zjednoczone Browary Warszawskie Haberbusch i Schiele, S.A.", natomiast znalazłem, że w 1919 przejęła browary Junga, Reicha i Machlejda - być może jeszcze jako "Haberbusch i Schiele S.A."; nazwa mogła być zmieniona później.
Firma "Haberbusch, Schiele et Klawe", powstała w 1846, przejęła browar Schäffera i Gampfa (Krochmalna 63?/1001?) oraz browar Ludwika Suchockiego (Krochmalna 59/1003; od 1818 drewn, przed 1829 murowany). Na początku lat 80. XIX w. przejęła również posesję Stenclów (nr 61/1002), na której istniał drewniany browar już w 1784.

[Leonpraga]

Jesli chodzi o browary Warszaskie w spisie posiadami ich około 170 moze wiecej , ponad trzy razy tyle właścicieli, co do browaru Antoniego Boenischa, jest to etykieta a numer 1616/17 jest numerem hipotecznym 2 działek na których stał browar przy ul. Żórawiej

UL.ŻÓRAWIA.
Browar – Michał Piotrowski 1830/1
1616. Browar – Naimski 1844
1616. Browar – Józef Naimski 1852/3
1616. Kam i Browar – Ludwik Naimski 1863/5/7
14/1616/17. Browar – Hermann Jung 1870/4
16. Browar – Boenisch Antoni 1886
14. Browar – Boenisch Antoni 1889/9/90
16. Browar – Reych B-cia 1892/3/4/5/6/7/8 przeniesiony na ul. Ceglaną 4

Myślę że cię ta odpowież zadowoli..

[Leonpraga]

Wujcio Shaggy napisał;

"Firma "Haberbusch, Schiele et Klawe", powstała w 1846, przejęła browar Schäffera i Gampfa (Krochmalna 63?/1001?) oraz browar Ludwika Suchockiego (Krochmalna 59/1003; od 1818 drewn, przed 1829 murowany). Na początku lat 80. XIX w. przejęła również posesję Stenclów (nr 61/1002), na której istniał drewniany browar już w 1784."

Nie jest możliwością żeby Haberbusch i Schiele przejeli browar Schaffera i GLimpfa , ponieważ działał on przy ulicy Ciepłej 1108 pozatym własnością Schefera i Glimpfa był do
conajmniej 1855 roku, w 1865 roku w byłym browarze działało kasyno wojskowe w 1867 w taryfach miasta występuje jako kamienica rządowa, więc pewnie po broważe już nie było śladu, co do numeru 63/1001 pod tym numerem policyjnym i hipotecznym nie było w warszawie browaru, browar który był zakupiony jako pierwszy właściwy przez H & S i Klawe był browar na parcali 1003 właśnie nałeżacy do ludwika Suchockiego jak wspomina Wujcio Shaggy (W niektórych opracowaniech błędnie jest podawane nazwisko właściciela browaru jako Suchodolski)

1003. Dom i Browar – Grabowskiego 1784
1003. Kam i Browar – J. Suchocki 1831
1003. Kam i Browar – Suchocki Ludwik 1844
1003. Kam.i Browar - Haberbusch, Schiele, Klawe 1846/52/55/65

Następny browar który zakupili był browar na posesji 1000, należacy do Andrzeja Czarneckiego

1000. Kam i Browar – Czarnecki Andrzej 1844
67/1000. Kam. i Browar – Haberbusch , Schiele , Klawe 1850/1855/65
67/1000. Kam. i Browar – Haberbusch i Schiele 1868/74

zaś browar na posesji nr 1002 zakupili pierwotnie od Aleksandra Stencla w 1900 roku

czytałem kilkanaście opisów historycznych o browarze H & S jedna żecz jest specyficzna
jeden autor popełnił błąd, a reszta sciągałą tekst z tym błędęm biorąc wiadomość za pewnik nie fatygując się nawet żeby sprawdzić wiarygodność danego zapisu, ale poto jesteśmy właśnie my żeby naprawiać błędy popełnione przez historyków.

[emes]

Ale jak czytałeś tyle przekazów historycznych, to mógłbyś się chociaż wzorować na ich słownictwie, bo chyba w żadnym nie ma ul. Żurawia przez "ó" , ani czegoś takiego jak "żecz" czy "broważe". No chyba , że się mylę.

[Leonpraga]

Jeżeli masz tylko tyle do powiedzenia w sprawie historii browarów warszawskich to gratulacje, pomyłki się zdażają, a ty poprostu jesteś upierdliwy i nie podważaj mojej wiedzy co do historii browarów bo widzę zę nie masz pojęcia o tym jak dużym zasobem materiałowym o historii browarów dysponuję, może starczyło by na kilka książek, to wynik żmudnej pracy i tysiąca godzin spedzonych w bibliotekach.
Jesteś z warszawy, to moż czepiać się mnie, napisz coś o którymś z browarów Warszawskich może o browarze z ul. Czerniakowskiej 92 nr. hipoteczny 2929/30, będzie to bardziej pożyteczne niż nabijanie postów

[emes]

NIe kwestionuję Twojej wiedzy o browarach, tylko nie mam zaufania do przekazu, który pisze osoba z ordynarnymi błędami ortograficznymi. Zwracam tylko uwagę, że piszesz jak półanalfabeta, a jakieś reguły poprawnej pisowni obowiązują.

[Leonpraga]

Nazwałeś mnie półanalfabetom, to jak ja mam cię nazwać, nieukiem historycznym czy analfabetą historycznym.
Wytykasz mi, że ul. Żurawia napisałem przez „ó”, ale myślę, że nie masz w ogóle pojęcia, co do pisowni nazw historycznych ulic Warszawy ani nie znasz się na historii, mimo że podajesz, że z niej pochodzisz, a zachowujesz się jakby przywieźli cię w łubiance.
Posłuchaj no miły kolego z Warszawy, ul. Żurawia nie pochodzi wcale od ptaka żurawia, jej pierwotna nazwa w 1776 roku, brzmiała, Żórawiencowa, od stawu rozciągającego się w pobliżu, ul. Poznańskiej, Wspólnej, Św. Barbary i Żórawiencowej, stąd wzięła się późniejsza nazwa ul. Żórawia przez, „ó” dlatego pierwotnie w moim spisie browarów Warszawskich występuje jako ul. Żórawia.
Możesz sobie o tej ulicy przeczytać w książce „Ulice i place Warszawy, autora Eugeniusza Szwankowskiego”,
Także w starych taryfach miasta Warszawy gdzie ul. Żurawia jest pisana przez „ó”.
Zaś Jarosław Osowski w swojej książce „Warszawa i jej ulice (o pochodzeniu nazw) napisał;
„Żurawia dawniej pisana przez ó !!!, z ptakami niema nic wspólnego, pochodzi od rosnącego na sposobnym do tego gruncie żurawin, Żórawiencem zwane”
Tak samo kiedyś pisano Jakub przez „ó” od Jacobi dziś Jakub, ale według ciebie, jeżeli by ktoś tak napisał te imię przez „ó” uznałbyś go za półanalfabetę, ale wyszedłbyś za to na nieuka, następne przykłady, na Zaciszu w Warszawie jest ulica, niektóre tablice mają napis Jurskiego inne Jórskiego powiedz mi, kto jest nieuk ten, co napisał przez ”u” czy ten co przez ,,ó”, na przykład znany budowniczy Warszawy w 1866-1953 nosił nazwisko Kazimierz Żórawski wiec według ciebie powinien pisać je przez, „u” bo inaczej można by go było posądzić oto ze nie umie napisać swojego nazwiska, albo osiedle Bródno pisane często mylnie przez laików jako Brudno od brudu, ale nazwa ta pochodzi o brodu, brodów otaczających grodzisko z X w na tych terenach skąd jego obecna nazwa.
Myślę, że może zakończymy te niepotrzebne ansy, lepiej się napić piwa, pozdrawiam
Jeszcze moment gwoli ścisłości, co do nazewnictwa na przykład ul. Krucza w Warszawie nie ma nic wspólnego z krukami, a pochodzi od żab, który ich rechot w Gdańsku i Krakowie nazywali nie rechot, ale „krukanie”, a właśnie to miejsce upodobały sobie żaby i stąd nazwa ul. Krucza, oto następny przykład gdzie występuje „u” i „ó” w pisowni” ulicy z Warszawy.

UL. PULKOWSKA, (Pólkowska,Polkowska)
2004. Dom i Browar – Dominika Wagnera 1784 – 1790

UL. GÓRNOŚLĄSKA. daw. GÓRNA
4/2977. Oficyna i Browar – Zapolskiego. 1784
4/2977. Browar – Jakub Szymanowski 1850

UL. SOLEC. (SZULEC)
2911/12a. Browar – Sommer Wojciech – Fabryka piwa angielskiego i porteru 1826 - 1852

to na tyle i myślę że na tym zakończymy tą wymianę słów