browary Krakowa

[slawekkazek]

Pierwszym kierownikiem browaru w Krakowie po nabyciu go przez Jana Gotza został Jan Schwelling. Ustąpił on z funkcji z dniem 1 października 1914 roku. Zastąpił go Leon Orliński. Tenże nie sprawował swej funkcji zbyt długo, zmarł bowiem 1 maja 1915 roku. Zastąpił go Albert Schwelling, który sprawował swoją funkcję jeszcze krócej, bowiem zmarł 13 września 1915 roku. Od 1 listopada kierownikiem mianowano Stanisława Czarnowskiego, lat 51, pochodzącego z Królestwa Polskiego, ale zamieszkałego uprzednio w Sanoku (skąd uzyskał pozytywną opinię wystawioną w miejscowym Starostwie). cdn.

[Stolp]

wpis z 1925 roku z Monitora Polskiego

[Stolp]

1871 rok - John, wiceprezes Izby Handlowo - Przemysłowej właścicielem browaru w Krakowie (?)

[slawekkazek]

Wpis z Monitora z 1925 roku dotyczy zapewne drożdżowni położonej w Bieżanowie, mającej siedzibę przy browarze krakowskim.

[slawekkazek]

W latach 1798 - 1800 na terenie Krakowa zarejestrowanych było 18 browarów, na Kleparzu było ich 13, zaś na Kazimierzu 10. Nie wszystkie były jednak czynne. W Krakowie w ruchu pozostawało 15 zakładów, na Kleparzu 11, zaś na Kazimierzu 8. Tu warto przypomnieć, że w czasie trwania prac Sejmu Czteroletniego, w wyniku prac Komisji Dobrego porządku, podjęto decyzję o włączeniu Kleparza i Kazimierza do Krakowa. O ile włączenie Kleparza okazało się w miarę skuteczne (Kleparz już wcześniej pełnił w istocie funkcję przedmieścia Krakowa, w 1794 utracił prawa miejskie) o tyle Kazimierz przyłączono ostatecznie w 1800 i od tego czasu możemy mówić o współczesnym Krakowie - wcześniej obejmującym w istocie trzy odrębne organizmy miejskie. Często się o tym zapomina, więc czym innym są browary Krakowa w XVI czy XVII wieku (bez Kleparza i Kazimierza) a czym innym w XIX i XX (kiedy mówimy o jednym mieście). Wracając do browarów z końca odrębności wspomnianych miast, to liczba 41 browarów (36 czynnych) nie wydaje się duża. Dodajmy jednak, że tylko w samym Krakowie (określanym już wówczas niekiedy po prostu jako Miasto) działało jeszcze 10 "browarów miodowych", sycących miód, lecz w dużej części będących niegdyś pełnoprawnymi "browarami piwnymi". Gorzałkę wypalano w niepomiernie większej liczbie miejsc. Szczególną uwagę zwracają browary klasztorne, które w tym okresie mogły legalnie produkować i sprzedawać swoje wyroby na ryku miejskim (wcześniej konkurencja z piwowarami miejskimi nie była dozwolona). Mamy więc browary w klasztorach: Dominikanów, Franciszkanów, Reformatów i Klarysek (u S. Andrzeja) - Kraków, Wizytek - Kleparz (a w zasadzie Biskupie), Bernardynów i Misjonarzy (Stradom) i "u Bożego Ciała" (Kazimierz - choć tam zajmowano się głównie produkcją miodów). Do tego browar królewski na Podzamczu, więc mieszczańskich było zaledwie 32. Rozmieszczenie zakładów w Krakowie zachowało po części dawną strukturę (ul. Szewska, Sławkowska, św. Jana, Floriańska i Grodzka). Do nieczynnych należał browar Franciszkanów ("u Franciszkanów pod numerem 213 browar bez kotła, kotlina zburzona"). W kolejnym poście napiszę coś o browarach mieszczańskich.

[slawekkazek]

Kontynuując poprzedni wątek: zapomniałem wymienić browar przy klasztorze karmelitów, ten pozostawał jednak w rękach Piotra Stankiewicza i był dość aktywny. Tak więc klasztornych było o jeden więcej, zaś mieszczańskich tylko 31. Warzono piwo dubeltowe (częściej) i ordynaryjne (zwyczajne), zapisywane niekiedy jako ordynarne (!), choć komentarza co do jego smaku nie odnalazłem Podatek czopowy, wciąż obowiązujący, płacono od garnca - dokładnie jeden krajcar. Produkcja była dość znormalizowana, zwykle wynosiła 960 garnców (niekiedy mniej, np. 720 - ale wtedy zawsze chodziło o piwo dubeltowe). Zapisywano też piwo "flaszowe", a więc rozlewane do butelek, niestety nie odnotowano, czy chodziło o piwo ordynaryjne czy też dubeltowe (raczej o to drugie). Beczka liczyła 30 garnców, więc z "dużego" waru uzyskiwano 33 beczki, które zaraz po zlaniu rozwożono "na szynki". Przy zlewaniu obecni byli rewizorzy, skrupulatnie wyliczający ewentualne nadwyżki i pobierający z tego powodu dodatkową opłatę. Do bardziej znaczących piwowarów należeli: Paweł Fanty, Marcin Pade (obaj na ul. Szewskiej), Augustyn Helmond (na ul. Sławkowskiej) i Józef Wytyszkiewicz (św. Jana, w miejscu obecnego hotelu Francuskiego) w Krakowie, Jan Rucieński na Kleparzu oraz Andrzej Wolff i Karol Okoński (obaj na Krakowskiej ulicy) na Kazimierzu. Co ciekawe, wygląda na to, że w miejscu przyszłego browaru Marcusa Goldfigera przy ul. św. Filipa w tym okresie już funkcjonował browar.

[pizmak666]

Zastąpił go Albert Schwelling, który sprawował swoją funkcję jeszcze krócej, bowiem zmarł 13 września 1915 roku.

Października.