Browar w Trzcinicy (Przysiekach)

[MICHALN]

POSUKUJĘ WSZELKICH INFORMACJI O ISTNIEJĄCYM OD 1845 ROKU DO LAT TRZYDZIESTYCH XX WIEKU, BROWARZE JANA I WŁADYSŁAWA KLOMINKA W TRZCINICY.

[Leonpraga]

Browar był we wsi Przysieki nie Trzcinicy.

[MICHALN]

ADRES POCZTOWY, W KSIĄŻKACH TELEFONICZNYCH, REKLAMÓWKACH BROWARU, ETYKIETKACH;
JEST NAPISANE "BROWAR PAROWY W TRZCINICY". MOŻE BYŁ I W PRZYSIEKACH, ALE NIE NATRAFIŁEM NA JEGO ŚLAD.NATOMIAST, WŁAŚCIELE JAN I WŁADYSŁAW KLOMINKOWIE MIESZKALI W PRZYSIEKACH, TO WIEM.

[jacer]

Uprasza się o naprawienie klawiatury.

Nikt głuchy tu nie jest.

[Eszogo1970]

Trzcinica czy Przysieki? W załączeniu przesyłam link do mapy WIG z 1939r. Obie miejscowości znajdują się w lewym górnym rogu mapy prawie przy krawędzi. Browar oznaczony skrótem " Br . " Kółeczko z kropką w środku to komin.

http://www.mapywig.org/m/WIG100_300DPI/P50_S33_JASLO_300dpi.jpg

[Leonpraga]

Trzczinica czy Przysiek, tak samo dziś można powiedzieć Trzeciewnica czy Nakło, Obory czy Konstancin , Nowa Wieś czy Wschowa, Bierzwienna czy Kłodawa. Browar znajdował się w folwarku wsi Przysieki, choć podawano browar Trzcinica, która była bardziej rozpoznawalną nazwa niż Przysieki.

[mrd]

stary temat wygrzebalem :] moze dlatego ze sam ostatnio w tym temacie sie rozwijam

http://trzcinica.w.interia.pl/4.htm

[MICHALN]

Historia Browaru parowego w Trzcinicy i jego właścicieli rodziny Klominków.

Historia Browaru parowego w Trzcinicy i jego właścicieli rodziny Klominków.

Przyszły budowniczy i właściciel browaru Jan Klominek syn Anny i Wacława. Przybył do Trzcinicy w Galicji z Zamosti koło Krnska w Czechach, gdzie jego rodzice byli właścicielami młyna. Oprócz Jana, mieli oni jeszcze dwóch synów: Ferdynanda młynarza i nieznanego z imienia syna, który był księdzem w Rokycanach. Żoną Jana była Paulina z domu Kubesz z pochodzenia Niemka (1838-1903) , z którą miał czworo dzieci. Synów: Ottokara i Władysława, oraz córki: Emilię i Helenę. Jan zakupił od spadkobierców Antoniego Hr. Stadnickiego około 100 ha ziemi (na terenie dzisiejszych sąsiadujących ze sobą wsi Trzcinica i Przysieki). W 1790 r. przeniesiono urząd cyrkularny (starostwo) z Dukli do Jasła. Ustanowienie starostwa w Jaśle wyszło miastu i okolicom na dobre. Ściągają tu liczni przybysze: urzędnicy, wojsko, oraz ludności głównie z Niemiec i zniemczeni Czesi.

Browar w latach 1845-1904 działał pod nazwą „Browar Parowy, Jan Klominek”
Browar powstał w Galicji we wsi Trzcinica. Przyczyną lokalizacji browaru właśnie w tym miejscu był dostatek dobrej smacznej wody, którą dostarczały liczne źródła. Żródła znajdowały się na jednym ze wzgórz, na granicy obu posiadłości: dworu i browaru. Woda do browaru była dostarczana drewnianymi rurami. Browar w 1845 roku składał się z budynków murowanych i drewnianych. Murowane były: budynki produkcyjne, wozownia, leżakownia piwa, magazyny; drewniane były: stajnia, obora, chlewnia, gołębnik. Początkowo domem mieszkalnym Klominków był murowany dom przy drodze do stacji kolejowej w Przysiekach. Tak zwany dom "Amerykanina". Amerykanin to śp. p. Józef Żychowski, który kupił ten dom od Klominków. Domu tego już nie ma. W tym miejscu mieszkają dziś p.p. Budziakowie – krewni „Amerykanina”.W połowie XIX wieku browar rozrasta się do wielkości małego miasteczka. Powstają wewnętrzne ciągi komunikacyjne przy których stoją liczne budynki: produkcyjne, mieszkalne, zabudowania inwentarskie . Kilka z tych budynków przetrwało do dzisiaj. Właściciel browaru miał również własne karczmy w Jaśle: na Młynku, na Pohulance, w Kołaczycach, oraz w Pilźnie, w Brzostku i Żmigrodzie, oraz składy w Jaszczwi i Bajdach. Zapewniały one zbyt produkowanego w Trzcinicy piwa . Piwo butelkowe / flaszkowe / sprzedawano w składach w koszykach, po 9 flaszek w koszyku. Piwo sprzedawano w następujących cenach; piwo Cesarskie flaszka po 7 centów; Marcowe po 10 centów; Bawarskie i Eksportowe po 12 centów; Porter po 15 centów. Piwo butelkowe w skrzynkach było sprzedawane według osobnych cenników. Z przekazów miejscowej ludności wiadomo, że piwo z Trzcinicy słynęło z bardzo dobrej jakości, a nawet przypisywano mu właściwości lecznicze. W 1893 roku Jan Klominek sfinansował rozbudowę szkoły w Trzcinicy. Był też fundatorem dzwonów kościoła pod wezwaniem Św. Doroty w Trzcinicy. Po śmierci wnuczki Augusty w 1884 roku, Jan Klominek zbudował na cmentarzu w Trzcinicy, kaplicę rodzinną. Kaplica ta istnieje do dzisiaj. Na terenie byłego Browaru mieści się obecnie Zespół Szkół w Trzcinicy (dawniej Szkoła Rolnicza).

Browar w latach ????-1904 działał pod nazwą: „Browar Parowy Jan Klominek & Synowie”.
Starszy syn Jana, Ottokar Klominek prawdopodobnie w latach 90 XIX wieku wycofał się z pracy w Browarze i zajął się interesami naftowymi. Młodszy Władysław prowadził z ojcem Browar. Ottokar około 1893r. wybudował na wzgórzu koło Browaru własny dom, zwany Dworkiem. Wybudował go z myślą o chorej na gruźlicę żonie Marii Klominek z d. Loefler (1873-1907) . Dworek posiadał wysokie pomieszczenia i duży piękny ogród ze specjalnym mikroklimatem, które miały pomóc w uleczeniu choroby. Po śmierci żony Marii, Ottokar wraz z czwórką dzieci zamieszkał w Krakowie. Następnym właścicielem po Ottokarze Klominku, był Jan Rączkowski, inżynier kierujący poszukiwaniami ropy naftowej w Borysławiu, a potem jego spadkobiercy. Po wojnie dworek wielokrotnie zmieniał właścicieli. W 2000 r. w dworku powstała restauracja, która istnieje tam do dzisiaj. Pani Irena Becla, późniejsza dyrektorka Zespołu Szkół Rolniczych w Trzcinicy mieszkała w Dworku w latach 1944-1956.Opisuje, że dworek miał wtedy 8 pomieszczeń, w których znajdowała się łazienka z ubikacją, 2 kuchnie oraz 5 pokoi. Od strony ogrodu był wspaniały balkon z pięknymi balustradami .W lutym 1945 r. wycofujący się żołnierze niemieccy pochowali na terenie ogrodu ciała poległych towarzyszy.


Browar w latach 1904-1912 działał pod nazwą„Browar Parowy Władysław i Jan Klominek lub „ Browar Parowy J.L. Klominek ”. „L” od łacińskiej formy imienia Władysław- Ladislav.
Początek XX wieku, to najlepszy okres dla Browaru. Produkcja wzrasta. Według danych Dyrekcji Skarbowej od 1 września 1904 roku, do 31 sierpnia 1905 roku w Browarze wyprodukowano 18196 hl piwa . Podatku zapłacono 61 275 K 86 h. Skorowidz Przemysłowo Handlowy Królestwa Galicji z 1913 roku podaje, że Browar produkował 24 000 hl piwa rocznie, zatrudniał 52 robotników. W Browarze była maszyna parowa o mocy 36 KM, dwa silniki benzynowe. Produkowano wiele gatunków piwa. Na podstawie reklamy w Skorowidzu wiemy, że właściciele polecali : ” Szanownej P.T. Publiczności: Piwo bawarskie 14 stopniowe, napełniane do flaszek i pasteryzowane w browarze, w gatunku tak silne jak importowane piwo z Monachium. Piwo to, było wyrabiane ze słodu suszonego w wysokiej temperaturze, bez domieszki słodu prażonego. Dzięki temu smak piwa był łagodny, karmelowy, jak piwa z browarów bawarskich i niemieckich. Piwo to, polecane było osobom bezkrwistym, szczególnie Paniom i rekonwalescentom. Zamówienia na piwo bawarskie można było składać wyłącznie w Browarze w Trzcinicy. Produkowano również, doborowej jakości: Piwo Marcowe, Eksportowe i Porter. Browar posiadał skład w Krakowie”. Skład prowadził Bernard Freundlich przy ulicy Szewskiej 13.Wyroby Browaru reklamował sloganem: „ Piwo trzcinickie zalecane przez powagi lekarskie dla chorych i rekonwalescentów”.
Browar posiadał własną bocznicę kolejową, łączność telefoniczną i telegraficzną. Nie wiadomo, czy Jan Klominek wybierając w 1845 roku miejsce na Browar, znał plany budowy linii kolejowej będącej częścią Pierwszej Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej. W 1884 roku otwarto tę część linii kolejowej (obecnie linia kolejowa 108) ,a w miejscowości Przysieki, tuż przy Browarze powstała stacja kolejowa. Początkowo nazywała się Trzcinica, potem Trzcinica Małopolska i obecnie Przysieki. Na początku II dekady XX wieku, na tereny Galicji zachodniej i miasta Krakowa nastąpił gwałtowny import piwa z Niemiec . Krajowi producenci piwa zwiększyli produkcję i podnieśli jakość produkowanego piwa. W roku 1909-1910 na terenie Galicji działało 98 browarów, które produkowały w sumie 1milion 583 tysięcy hl. piwa. Rok później ilość przedsiębiorstw zmniejszyła się o 6, ale ogólna produkcja wzrosła o ponad 10%. Świadczyło to, o doskonaleniu się rodzimego wyrobu piwa. Upadły browary, które nie potrafiły dać odbiorcom produktu wytrzymującego konkurencję. Browary szybko rozwijały się i dostarczały piwa wysokiej jakości, konkurując z przedsiębiorstwami poza galicyjskimi. W opracowaniach z tamtego okresu podkreśla się:” dobrą wolę społeczeństwa w odparciu ataku importerów”. Chodziło o lokalny patriotyzm i konsumpcję piw produkowanych w Galicji.

Browar w latach 1912-1936 działał pod nazwą: „Browar Władysław Klominek”.
Data śmierci Jana Klominka nie jest znana, więc nie wiadomo, od kiedy jego syn Władysław samodzielnie prowadził browar. Władysław Klominek (1857-1939) wybudował na terenie Browaru własny obszerny dom, zwany też pałacem - późniejszy internat żeński Szkoły Rolniczej. Żoną Władysława Klominka, była Barbara-Betty (1873-194?), z pochodzenia Austriaczka. Mieli syna Władysława-Zdenka i córkę Barbarę. Za czasów Władysława Klominka browar był u szczytu powodzenia. Browar parowy w Trzcinicy został odznaczony za piwo Bawarskie, Kasynowe, Eksportowe i Portery medalami, krzyżami (złotymi) i dyplomami honorowymi na wystawach w: Krakowie, Paryżu, Wiedniu, Berlinie, Neapolu, Londynie, Brukseli, Bordeaux, Pradze, Rzymie, Ried, Strassburgu i w Wiedniu. Właściciel dbał o fachowców. Długi czas pracowała u niego rodzina Altnerów. Starszy Altner był piwowarem . Mieszkali w domku na łące ( istnieje i jest zamieszkały do dnia dzisiejszego). Do transportu piwa na dalsze trasy browar posiadał własne wagony chłodnie, co było oznaką postępu i zamożności. Niestety od 1930 roku zaznacza się schyłek świetności browaru. Podobno za przyczyną niebywałego sknerstwa Betty Klominek, jakość piwa pogarszała się, a produkcja malała. Piwo traciło swoje rynki zbytu, zadłużenie browaru rosło. Mieszkańcom wsi znany jest i wspominany do dzisiaj fakt niedopuszczenia przez władze urzędowe do spożycia znacznej ilości piwa, które po prostu wypuszczono do potoku Młynówka. Miejscowa ludności uważała ten fakt za wyjątkowe marnotrawstwo. Główną jednak przyczyną upadku Browaru, była przestarzała technologia produkcji piwa. Browar parowy nie był w stanie wytrzymać konkurencji z nowoczesnymi browarami. Z tamtych czasów pozostała kartka korespondentka z widokiem browaru, szyld, pieczęć, etykietki, kapsel oraz butelki z oznaczeniem sześcioramienną gwiazdą „Zoigl”, swoistym znakiem towarowym browarników i napisem „JK i Sp”.Powszechne mylenie heksagonalnego znaku „Zoigl” z Gwiazdą Dawida powodowało, że miejscowi często uważali Klominków za Żydów. Władysław Klominek zmarł w 1939 r. i pochowany jest w rodzinnej krypcie pod kaplicą na cmentarzu w Trzcinicy. Browar podupadał. Syn Władysława Zdenko (1897-1958) prowadził raczej swobodny tryb życia. Pola wydzierżawił. Maszyny sprzedał. W 1935-36 roku browar był już nieczynny. Wybuch II wojny światowej zastał Zdenka i jego matkę Austriaczkę w Trzcinicy. Matka w 1940 r. wyjechała do Austrii, a Zdenko przetrwał wojnę w kraju. Dalej prowadził swobodny tryb życia. Niemcy uważali go za swojego. W czasie wojny Niemcy na terenie browaru umieścili szwalnię, reperującą mundury wojskowe. Po wojnie teren browaru, oraz inne nieruchomości Klominków uległy konfiskacie. Zdenko stracił prawo do własnego domu, zamieszkał w małym domku "na łące". Został aresztowany. W więzieniu, podobno na terenie ZSRR przebywał do 1947r. . Po powrocie z więzienia zamieszkał u ks. Kelera w Sławęcinie. Pracował w Kwiatonowicach w PGR. Tam poznał Józefę Walerię Niwelt, która została jego żoną. Zdenko, zmarł w 1956 roku i jako ostatni z rodu Klominków został pochowany w krypcie pod Kaplicą Klominków na cmentarzu w Trzcinicy. Po śmierci Zdenka pani Niwelt-Klominkowa mieszkała w Jaśle, zmarła w 1994r. przeżywszy lat 90. Po śmierci pani Józefy, ksiądz z Trzcinicy nie zgodził się na otwarcie krypty i pochowanie jej obok męża Zdenka. Została pochowana w grobie na cmentarzu w Trzcinicy, obok rodzinnej kaplicy Klominków. Jej grób jest również symbolicznym grobem Zdeka. Córka Władysława, Barbara Klominkówna ur. 1899 r. wyszła za mąż za Mieczysława Anczakowskiego. Ślub odbył się w Krakowie (ks. proboszcz Bronisławski z parafii Trzcinica zaprzyjaźniony z rodziną Klominków okazywał młodym swoje niezadowolenie. Miał im za złe, że nie brali ślubu w kościele w Trzcinicy - rzekomo miał się wyrazić, że: całą drogę od browaru do kościoła wyścielono by dywanami). Mieczysław Anczakowski był dyrektorem banku , najpierw w Białymstoku, a później w Bielsku. Po wojnie wyjechali do Anglii. Anczakowscy mieli córkę Kicię ur. w 1934 roku. Kicia Anczakowska wyszła za mąż za p. Jeziorańskiego i mieszka w Anglii. W 1991 r. odwiedziła sołtysa wsi Przysieki - p. Sokołowskiego. Ustalili, że będą w kontakcie. Sołtys Sokołowski zmarł w 1994 r. i kontakt urwał się.

Czescy Klominkowie Browarnikami byli też Klominkowie, którzy mieszkali w Czechach. Ferdynad Klominek, brat Jana, około roku 1860 przysłał do Trzcinicy w Galicji, swojego syna Stefana Klominka (1839-1890). Stefan praktykował u wuja w Browarze. Po wyuczenia się zawodu browarnika, najprawdopodobniej za wstawiennictwem wuja Jana Klominka został administratorem Browaru w Zarszynie koło Sanoka. W 1886 roku wrócił do Czech i kupił Browar w Jilove koło Pragi. Browar istniał do 1942 r. Potem w Browarze była rozlewnia Velkopopovickiego piwa.
Browar w 1951 roku został znacjonalizowany, przekształcony na magazyn i doprowadzony do ruiny. W 1991 r. rodzina Klominków, nadal mieszkająca w Jilove odzyskała teren byłego browaru. Obecnie na tym terenie stoją dwa wielorodzinne budynki mieszkalne wybudowane latach 2005-2007. Jeden, zaadaptowany pod nadzorem konserwatora, to budynek byłego browaru, drugi jest nowy współcześnie wybudowany. Rodzina Klominków mieszka w domu na sąsiedniej działce, również kiedyś należącej do browaru.

[MICHALN]

Browar w Trzcinicy

Kartka korespondentka z widokiem Browaru w Trzcinicy

[MICHALN]

Browar parowy w Trzcinicy reklama

Browar parowy w Trzcinicy, reklama w prasie.

[ART]

Dziękuję za uzupełnianie zasobów w ciekawe informacje i ekspnaty. Proszę zamieszczać je w galerii jako zwykłe obrazki (jpg):

http://www.browar.biz/galeria.php

[MICHALN]

Browar parowy w Trzcinicy, ogłoszenie.

Ogłoszenie-reklama w Kalendarzu J.Czecha, Browar parowy Trzcinica.

[MICHALN]

Dziękuję za uzupełnianie zasobów w ciekawe informacje i ekspnaty. Proszę zamieszczać je w galerii jako zwykłe obrazki (jpg):
http://www.browar.biz/galeria.php

Ok, tak zrobię. Dziękuję

[MICHALN]

http://www.klominek.strefa.pl/

http://www.klominek.strefa.pl/

[zeko]

Przesyłam skan reklamy prasowej [Józefa Czecha Kalendarz Krakowski na rok 1901, ]