Piwny słownik niemiecko–polski Deutsch–polnisches Bierwörterbuch

[Pancernik]

Skitof dostarczył z grubsza obrobiony blok skalny, mam nadzieję że już wspólnie ów twór doszlifujemy do pożądanej postaci.

To KAWAŁ skały, chylę czoło, Skitof!
W sprawie "helles-ów" wydaje mi się, że ART jest bliższy prawdzie, jednak...
Gdzieniegdzie można by coś dodać/ująć, więc jak się Kolestwo władające językiem Goethego i Schillera/Goeringa i Himmlera (niepotrzebne skreślić ) zepnie, czas będzie na wydanie drugie, rozszerzone i poprawione.
W zasadzie już zamawiam wersję "hardcopy" z autografem Skitofa .

[skitof]

Bez sensu. Nazwa oznacza dokładnie "piwo starego stylu".

Tłumaczenie Altbier jako piwo starego stylu nie jest złe, bo metoda górnej fermentacji jest historycznie wcześniejsza niż fermentacja dolna, ale też jest niekompletne. Altbier to regionalna specjalność z Düsseldorfu i całej Nadrenii, gdzie ma około 10 procentowy udział. Górniaka warzy kilkanaście browarów produkując rocznie 3,5 hl. Dominacja Albier na południe od Düsseldorfu sięga mniej więcej do Leverkusen, od którego zaczyna się znaczniejsze spożycie Kölscha. Altbier to piwo warzone według starej tradycji. Samo słowo alt oznacza co prawda w języku niemieckim stary, ale w tradycji tego piwa nie chodzi tu o to, że to piwo jest stare lub przeznaczone dla starszych ludzi, lecz o drożdże górnej fermentacji, które w procesie produkcji tego piwa zamieniały cukier na alkohol w temperaturach 15-22 st. i osadzały się na powierzchni, a nie na dole brzeczki. Co prawda w 19 w., kiedy rozpowszechniło się piwo (pils) warzone dolną fermentacją, zaczęto mówić w Niemczech o "nowym piwie", ale paralelnie cały czas warzono piwa górną fermentacją tym bardziej, że lagery rozpowszechniały się od południa Niemiec, a Düsseldorf leży na północy, więc łatwiej było mu zachować tradycję warzenia piw górnej fermentacji, a z czasem nawet wyodrębnić swoisty gatunek czyli Altbier.
Weryfikacji tych informacji można dokonać zaglądając na strony: www.braulexikon.de; www.alkohol-lexikon.de; http://de.wikipedia.org/wiki/Deutsches_Bier

[skitof]

technologia produkcji pochodzi z Bawarii i jest opisywana we wszystkich książkach, dot. historii piwowarstwa.

Rzeczywiście technologia produkcji Piwa Lodowego nie pochodzi z USA lecz z Kanady, z której do Niemiec sprowadziła ją Brauerei Labatt. Piwo Lodowe obecne jest w Niemczech od końca lat 90-tych 20. wieku, a skierowane jest przede wszystkim do młodych osób, które w dyskotekach piją Ice-Beer prosto z butelki.
Co więc nasunęło Kanadyjczykom pomysł stworzenia nowoczesnej technologii do produkcji Lodowego? Koźlak Lodowy, wymyślony w Bawarii przed ponad 100 laty. A było to tak:
Około roku 1890 w Kulmbach na północy Bawarii w pewnej piwiarni czeladnik wystawił beczki z piwem na dwór. Gdy w nocy przyszedł mróz część wody znajdującej się w piwie została zamrożona zamykając w sobie alkohol i inne składniki piwa. Gdy następnego dnia mistrz to zobaczył nakazał rozbić lód, a płyn ze środka wypić owemu nieszczęśliwemu czeladnikowi. Ku zdumieniu wszyskich takie piwo okazało się bardzo dobre i oczywiście mocniejsze niż dotychczas warzone piwa. W ten sposób stworzony został Eisbock (Koźlak Lodowy), który w naturalny sposób omijał nakaz czystości, tworząc bardzo mocne piwo.

[Seta]

Stare piwo, "altbier", piwo mocne (krzepkie), górnej fermentacji, zwane również "ludowym", o gorzkim smaku, ciemnobursztynowej barwie i zawartości alkoholu około 5% obj. Piwo to warzą prawie wszystkie browary leżące nad dolnym Renem. Powstaje wyłącznie ze słodu jęczmiennego i jest leżakowane w niskich temperaturach. Patrz: alt.

Alt, "stare", niemieckie określenie stylu warzenia piwa w Dolnej Nadrenii. Charakterem zbliżone do belgijskich i brytyjskich piw typu ale. Są to piwa górnej fermenacji, warzone z domieszką łodów palonych lub słodu monachijskiego; często barwione karmelem. typowy alt ma barwę bursztynu, miedzi lub brązu(...)

Leszek Rum "Ilustrowany leksykon piwa"

[Seta]

Hell, określenie pojawiające się na opakowaniach piw; w języku niemieckim oznacza ono "jasny", czyli piwa o złocistym kolorze.

Helles, jasne piwo dolnej fermentacji, o zawartości 11,5-13% wag. ekstraktu i 4,5-5,5% alkoholu, warzone w browarach w Monachium. Początkowo było to piwo ciemne słodowe leżakowane (lager), a dopiero pod koniec XIXw. zaczęto warzyć piwo w typie pilzneńskim, o jasnej, złotej barwie i karmelowej słodyczy. O jakości i odrębności piw tego typu decyduje twarda, węglanowa woda i jasny, jęczmienny słód.

Źródło jw

[skitof]

Dorzucając do tego, co napisał Seta:
Na stronie: www.oktoberfest.de znajduje się słownik bawarski, który wyjaśnia wszystkim Niemcom i nie tylko znaczenia poszczególnych bawarskich pojęć, głównie związanych z piwem.
Helles to po prostu Piwo Jasne. Często stawiane na równi z Jasnym Lagerem i Jasnym Eksportowym.
Interesujący się piwem może śledzili niedawno zakończone European Beer Star (Brau Beviale), konkurs piw przeprowadzony przez Verband Private Brauereien und Association of small and independant Breweries in Europe w ponad 40 kategoriach. Piątą kategorią jest Helles Festbier, szóstą kategorią jest Helles/Lager, ósmą Export. Trudno jest o jednoznaczną i wzorcową definicję tych piw i o przeprowadzenie wyraźnej granicy pomiędzy nimi. Ale wszyscy próbują. Próbujmy i my! Seta dorzucił kilka ciekawych spostrzeżeń. Kto napisze definicję Helles?

[volker]

Skitof, to wspaniała robota!

Pozwól, że jeszcze mam kilka komentarzy, z punktu widzenia Niemca, który trochę mówi po polsku... Ma to tylko być pomóc, a nie destrukcyjna krytyka...

Braumeister, der: główny piwowar
stopień "Meister" (mistrz) określi pewien poziom oficjalnego wykształcenia - nie tylko główny piwowar danego browaru, lecz też inni piwowarzy mogą być Meister, czyli mistrzami od kształcenia.

Deckel, der: podstawka
Deckel również może być nakładkiem na kufel, nie tylko podstawką - są to dwa różne znaczenia tego samego słowa.

Pfand, der: kaucja (za butelkę);
Pfand, das. (nijaki po niemiecku, może być męski tylko w Bawarii.)

Schlauch, der: rurka
raczej: wężyk

spontangärig: fermentacji spontanicznej
lepiej:
Spontangärung: fermentacja spontaniczna
(słowa "spontangärig" nigdy nie widziałem...)

spritzen: musować
raczej:
spritzig: musujący
perlen: musować

Zacke, die: ząbek (kapsla)
też: Zacken, der: ząbek (kapsla)
(są to różne formy rejonalne)

I brakuje:

Kasten, der: skrzynka

Co do styłów mogę tylko dodać do dyskusji, że w Niemczech niestety nie mamy żadnych obowiązących regulaminów deskrypcji gatunek piwa. Kampagne für Gutes Bier Deutschland (www.kgbier.de) stara się o to, ale do tej pory jeszcze bez sukcesu.

Helles czy Dunkles swoje s na końcu zdobyło raczej nie przez stopniowanie a odniesienie się do słowa Bier - ot można stosować zamiennie: das helle Bier lub helles Bier lub w formie skróconej - Helles - gdzie Bier jest już tylko w domyśle. Stopniowanie nie ma moim zdaniem nic do tego bo idzie to tak: hell - heller - am hellsten czy dunkel - dunkler - am dunkelsten.

Tu, Art ma rację. Na sto procent.

Dobra, tyle do tego.

Jeszcze raz: Wspaniała praca, gratuluję!

Volker

http://www.brunnenbraeu.de

[skitof]

Dzięki Volker za uwagi. Uwzględnię je w słowniku. Jeśli jednak chodzi o słowo: spontangärig to nie często, ale jednak zetknąłem się z nim. Przykładowo http://www.braulexikon.de/gaerung/spontangaerig/ wyjaśnia to pojęcie. Może to nowe słowo w języku niemieckim?

[volker]

Dzięki Volker za uwagi. Uwzględnię je w słowniku. Jeśli jednak chodzi o słowo: spontangärig to nie często, ale jednak zetknąłem się z nim. Przykładowo http://www.braulexikon.de/gaerung/spontangaerig/ wyjaśnia to pojęcie. Może to nowe słowo w języku niemieckim?

Ah, wiesz, język niemiecki daje tylo możliwości tworzyć nowe słowa...

Ale, udowodniałeś, że słowo "spontangärig" rzeczywiście istnieje...

Pozdrawiam,

[bastion]

Bywając czasem w Bawarii, trafiam na piwa które przed nazwą gatunku mają dodane- ur.
Np. Urtyp Hell czy też urhell, urweisse... Co to oznacza?

[VanPurRz]

W "starym" tradycyjnym stylu.

[pieczarek]

Przedrostek ur- spełnia w języku niemieckim mniej więcej tę samą funkcję, co w języku polskim przedrostki pra-, pre-.
alt - stary; uralt - prastary
Wald - las; Urwald - puszcza
Wahl - wybory; Urwahl - prawybory
Geschichte - historia; Urgeschichte - prehistoria, pradzieje

[bastion]

Dzięki, zrozumiałem!
Myślałem z początku że to jakiś konkretny gatunek, a nie skojarzyłem np. z Pilsnerem URHELLEM czy też inaczej urqellem, co oznacza praźródło (prazdroj)
Drążąc nieco temat zastanawiam się nad jednym.
Mianowicie jak w asortymencie jednego browaru występuje ''klasyczny'' hell oraz urhell, to jakich różnic smakowych mogę oczekiwać od ''prajasnego'', w stosunku do zwyczajnego hella.
Czy np. urhell jest mniej chmielony, albo niepasteryzowany... co wyróżnia urhella od hella? Czy to tylko slogan reklamowy nic nie znaczący, czy też jest róznica w sposobie warzenia, albo w doborze składników?

[Seta]

Slogan. Chociaż w Niemczech moooże ktoś próbować rekonstruować autentyczne pra-receptury . "Ury", które piłem bywały naprawdę dobrymi piwami. Nie przypominam sobie natomiast żadnego browaru, który warzy hella i "urhella" jednocześnie

[abernacka]

(...)Nie przypominam sobie natomiast żadnego browaru, który warzy hella i "urhella" jednocześnie

Wniosek nasuwa sie sam. Za mało piłeś niemieckich piw.
Pozwolę sobie wymienić miejscowości ( tylko w Bawarii) gdzie warzy się ur-hell a jednocześnie hella.
W Affecking, Augsburgu, Aldersbachu, Fuchsbergu, Eschenbach, Autenried, Marktredwitz, Marktsteft, Jandelsbrunn, Holzkirchen, Hutthurn, Vilshofen, Sandersdorf, Roth vor der rhon, Passau i Osterbergu.