Korytko (granta)... grand, grant (...)

[Czes]

Przy okazji, bo walczę z tym polskim dziwologięm od lat (jak widać bez powodzenia):
nie ma w literaturze światowej korytka Granta, Granda (jak w muzeum w Żywcu), Grandta (jak tutaj)!
Jest w literaturze amerykańskiej nazwa "grant" na określenie koryta zbiorczego pod kadzią filtracyjną.

ups!
walcze nie z dziwologięm, a dziwolągiem

[ART]

Cieszę się, że browar zmartwychwstał!

By wyróżnić się na polskiej scenie piwnej, plecałbym podstawowe piwo w stylu Monachjskie Jasne raczej niźli Pilznera (Książęce w najlepszym wydaniu, z lat 2003-4 wg mnie w takim stylu było).

Przy okazji, bo walczę z tym polskim dziwologięm od lat (jak widać bez powodzenia):
nie ma w literaturze światowej korytka Granta, Granda (jak w muzeum w Żywcu), Grandta (jak tutaj)!
Jest w literaturze amerykańskiej nazwa "grant" na określenie koryta zbiorczego pod kadzią filtracyjną.

Dzięki, gdzieś przyuważyłem taki zapis.

[jacer]

To ciekawe z tym korytkiem, ja to określenie słyszę w każdym browarze, które to ma

Kunze pisze: kolektor - korytko zbiorcze.

Też zawsze słyszałem o korycie Granda.

[slawekkazek]

Źródłosłów "granta" (przez "t") jest zapewne niemiecki. Znalazłem taką oto definicję: Grant - offenes sammelgefäß unter den läuterhähnen bei läuterbottischen (Max Delbruck, Ilustreiertes Brauerei-Lexikon, Berlin 1925, t.1, s. 463).
"Przeniesienie" znaczenia na grunt słownictwa polskiego, które nastąpić musiało na przełomie XIX i XX wieku, doprowadziło do zniekształcenia i powstania owego "dziwoląga". Pamiętajmy jednak, że zapożyczenia językowe rządzą się własnymi prawami.

[Czes]

Źródłosłów "granta" (przez "t") jest zapewne niemiecki. Znalazłem taką oto definicję: Grant - offenes sammelgefäß unter den läuterhähnen bei läuterbottischen (Max Delbruck, Ilustreiertes Brauerei-Lexikon, Berlin 1925, t.1, s. 463).
"Przeniesienie" znaczenia na grunt słownictwa polskiego, które nastąpić musiało na przełomie XIX i XX wieku, doprowadziło do zniekształcenia i powstania owego "dziwoląga". Pamiętajmy jednak, że zapożyczenia językowe rządzą się własnymi prawami.

Korytko Granta urodziło się gdzieś w czasach PRL (w technikum w Tychach?).
W wydanym nakładem Zjednoczenia Przemysłu Piwowarsko-Słodowniczego Rejonu Zachodniego w Bydgoszczy w 1946 roku "Piwowarstwie w Zarysie" wg książki Henniesa i Spannera "Brauerei im Bild" mamy jeszcze zwykłe korytko brzeczkowe.

[skitof]

Przy okazji, bo walczę z tym polskim dziwologięm od lat (jak widać bez powodzenia):
nie ma w literaturze światowej korytka Granta, Granda (jak w muzeum w Żywcu), Grandta (jak tutaj)!
Jest w literaturze amerykańskiej nazwa "grant" na określenie koryta zbiorczego pod kadzią filtracyjną.

Źródłosłów "granta" (przez "t") jest zapewne niemiecki. Znalazłem taką oto definicję: Grant - offenes sammelgefäß unter den läuterhähnen bei läuterbottischen (Max Delbruck, Ilustreiertes Brauerei-Lexikon, Berlin 1925, t.1, s. 463).

Korytko Granta urodziło się gdzieś w czasach PRL (w technikum w Tychach?).
W wydanym nakładem Zjednoczenia Przemysłu Piwowarsko-Słodowniczego Rejonu Zachodniego w Bydgoszczy w 1946 roku "Piwowarstwie w Zarysie" wg książki Henniesa i Spannera "Brauerei im Bild" mamy jeszcze zwykłe korytko brzeczkowe.

O korytku Granda piszą w swoich podręcznikach Dylkowski, Rzemieniuk, Pazera. Określenie to ma na pewno źródłosłów niemiecki, bo występuje powszechnie w piwowarskiej literaturze niemieckiej aż do początków XX w. Najczęściej pisane jest przez d, choć im starszy zapis tym częściej występuje t lub dt. Czasami pojawia się Biergrand. Polska pisownia z dużej litery i odmiana z końcówką a sugeruje, że chodzi o nazwisko, jednakże w jęz. niemieckim wszystkie rzeczowniki pisane są wielką literą. Grand/Grant oznaczał w jęz. austriacko-bawarskim pojemnik na płyny. W piwowarstwie tak oznaczało się pojemnik na brzeczkę. Słowo to miało jeszcze drugie znaczenie: coś grubo zmielonego, jakaś breja z klumpami lub gruby żwir, gryz i prawdopodobnie to znaczenie było pierwotne dla pojemnika.
Chcąc zapożyczyć to słowo do jęz. polskiego powinno się mówić po prostu grant. Bez dodatku korytko, bo w gruncie rzeczy to jedno i to samo. Art pisząc korytko granta (z małej litery) był i tak najbliżej prawdy, bo pisanie grant z dużej litery jest bez sensu. Teoretycznie najbardziej poprawne byłoby: korytko grantowe lub grant.

[Czes]

Slawekkazek, skitof - dzięki za Wasze badania i wyjaśnienia!

Można było przypuszczać, że toto naleciało z Niemiec, ale sam nie mam zdolności "poruszania się" w literaturze niemieckojęzycznej.

Pozwolę sobie przedstawić wyniki Waszych badań etymologicznych kustoszowi muzeum w Żywcu.

[Marusia]

Skitof - profeska jak zwykle

[skitof]

Slawekkazek, skitof - dzięki za Wasze badania i wyjaśnienia!

Można było przypuszczać, że toto naleciało z Niemiec, ale sam nie mam zdolności "poruszania się" w literaturze niemieckojęzycznej.

Pozwolę sobie przedstawić wyniki Waszych badań etymologicznych kustoszowi muzeum w Żywcu.

Dla znajcych niemiecki wszystko dotyczące Granda jest w
Deutsches Wörterbuch von Jacob und Wilhelm Grimm z XIX w. W szczególnym odniesieniu do piwowarstwa: Grand 5); Grand, Grant 1 a) Przykłady użycia w literaturze: zaznaczone na zielono

[jacer]

I wszystko jasne.

[coder]

nie ma w literaturze światowej korytka Granta, Granda (jak w muzeum w Żywcu), Grandta (jak tutaj)!

Jednakowóż, da się znaleźć:

Piwowarstwo, Lewis & Young, PWN 2001 str. 88:

"Stąd brzeczka płynie do korytka Granta lub kotła..."

ale może to kwestia tłumacza.

[Maidenowiec]

Ta pozycja wydawnicza akurat nie jest szczególnie najlepsza

[Krzysztof]

Slawekkazek, skitof - dzięki za Wasze badania i wyjaśnienia!

Można było przypuszczać, że toto naleciało z Niemiec, ale sam nie mam zdolności "poruszania się" w literaturze niemieckojęzycznej.

Pozwolę sobie przedstawić wyniki Waszych badań etymologicznych kustoszowi muzeum w Żywcu.

Nazwa korytka brzeczkowego używanego w literaturze krajowej jako "Korytko Granda" na 100 % pochodzi z języka naszych zachodnich sąsiadów. Najprawdopodobniej w literaturze zaczął je uzywać Wł. Dylkowski, który rozpocząl związek z piwowarstwem podczas II wojny światowej na robotach w browarze w okolicach Drezna. Podczas rozmów z Wł. Dylkowskim dość często słyszałem, kiedy używał terminu "Korytko Granda".

[jacer]

Można było przypuszczać, że toto naleciało z Niemiec, ale sam nie mam zdolności "poruszania się" w literaturze niemieckojęzycznej.

Proszę, oto zdjęcie z muzeum w Bayreuth.

[Pancernik]

Na pierwszy rzut oka oryginalna nazwa nie ma nic wspólnego z jakimkolwiek Grantem czy Grandem... Trzeba by poszukać w specjalistycznych słownikach...